Rodriguez Uribes: “Ahalegin kolektiboari eta Espainiako Gobernuaren ahaleginari esker, Espainiako kirolak bere unerik onena bizi du Bartzelona’92tik”

• Kirolean aurrekaririk gabeko inbertsio-seiurteko baten ondoren, CSDk etorkizunari begiratzen dio sektorearen eraldaketa burutzeko konpromisoarekin.

Madrilen, 2024ko abenduaren 31n.- Kirol Kontseilu Gorenak (CSD), Hezkuntza, Lanbide Heziketa eta Kirol Ministerioari atxikitako organoak, kirol-bikaintasunarekin, jasangarritasunarekin, berrikuntzarekin, aukera-berdintasunarekin eta eskubideekin hartutako konpromisoarekin ixten du 2024. urtea. Horiek dira CSDren jarduera-ardatz nagusiak 2018tik, Gobernuak Espainiako kirola sustatzea erabaki zuenetik.

Izan ere, denbora hori aurrekaririk gabeko inbertsio ekonomiko batek markatzen du. CSDk bere historiako aurrekonturik altuena izan du 2018-2024 epean -1.800 milioi euro, aurreko seiurtekoan baino %63 gehiago- eta, Pedro Sanchezek iragarri duenez, datozen sei urteetan baliabideak 2.000 milioi eurotik gora igoko dira.

“Ez du soilik ahalegin ekonomikoak agerian uzten Espainiako Gobernuak kirolaren botere eraldatzailean sinesten duela. Baita kirola herritar guztien eskubide gisa eta gizartearen ardatz egituratzaile gisa finkatzeko zabaltzen ari garen politika publikoak ere. Horiek izan dira gaur amaitzen den urtean gure jarduna gidatu duten zutabeetako bi”, azpimarratu du Jose Manuel Rodriguez Uribes CSDko presidenteak.

Erakunde horren gidaritzapean, CSDk arau-erreformak sustatu ditu 2024an, goi-mailako kirolaren babesa indartu du, kirol-turismo jasangarria sustatu du, lurralde osoko kirol-instalazioak hobetzen lagundu du eta Espainiaren nazioarteko proiekzioa areagotu du, beste ekimen batzuen artean.

Azken mugarrietako bat izan da Ministroen Kontseiluak “Sedentarismoaren eta jarduera fisikorik ezaren aurka kirola sustatzeko estrategia nazionala” onartu izana. Estrategia hori garatzeko, 2025-2030 aldian, CSDk 87 milioi euro bideratuko ditu kirola herritar guztien eskubide gisa sendotzeko. Helburua da fisikoki aktiboa izatea Espainiako araua izatea, eta ez ohiz kanpoko jokabidea. Horretarako, Gobernuak beharrezko tresnak eta bitartekoak emango ditu Espainiako biztanle guztiek kalitateko eta segurtasunezko jarduera fisikoa eta kirola egiteko aukera hobea izan dezaten.

Helburu horri laguntzen ari da, dagoeneko, kirol-instalazioak hobetzeko apustu irmoa, 2024an hainbat jarduera-ildoren bidez areagotua.

“CSDtik, lurralde osoko kirol instalazioak modernizatzeko konpromiso irmoa hartu dugu, kirola gizarte kohesiorako, garapen ekonomikorako, lurralde egituraketarako eta ohitura osasungarrien sustapenerako motorra dela jakitun. Gure apustuak Errendimendu Handiko eta Kirol Teknifikazioko Zentroak eta oinarrizko kirola garatzen laguntzen duten titulartasun publiko eta pribatuko instalazioak hartzen ditu barne”, azaldu du Rodríguez Uribesek.

Madril, Leon eta Sierra Nevadako Errendimendu Handiko Zentroak, guztiak CSDren titulartasunekoak, bere historiako modernizazio-prozesu handienean murgilduta daude. Obra horien lizitazioaren zenbatekoa 27 milioi euro ingurukoa da.

Bestalde, Espainian dagoen Teknifikazio Zentroen Sarea Energia 2.0 Planaren barruan dagoen 75 milioi euroko lurralde-banaketaz baliatzen ari da. Proiektu horri esker, CSD gutxienez 40 zentro berritzen ari da, eta zentro horietan energia primarioaren eskaera gutxienez ehuneko 30 murriztea lortuko da.

Gainera, CSDk 27,5 milioi euroko laguntzak eman dizkie kirol-instalazioen titular diren erakundeei, nazioarteko kirol-ekitaldiak hartu ahal izateko modernizazio-lanak egiteko. Halaber, Suspertze, Transformazio eta Erresilientzia Planaren Europako funtsen kargura, 34,9 milioi euroko laguntzak eman zaizkie kirol-turismo jasangarria sustatzeko azpiegituren titular diren erakunde publikoei.

“Uste dugu, oro har, ekimen horiek goi-mailako kirolariei eta herritarrei mesede egiten dietela, kirola baldintza optimoetan egitea sustatzen dutelako eta kirolak gizartean duen eragin positiboa indartzen dutelako. Ildo horretan, 2025ean kirola eraldatzen jarraituko dugu, gure herriaren garapenaren funtsezko zutabe izan dadin.Espainiako kirolariek abangoardiako azpiegiturak izatea bermatu behar dugu, haien errendimendua bultzatzeaz gain, Espainia lehen mailako kirol-lehiaketen antolaketan nazioarteko erreferente gisa sendotzeko”, gaineratu du Rodríguez Uribesek.

Gure herrialdeak ekitaldi handiak hartzeko duen egokitasuna aurten ere frogatuta geratu da belako Amerika Kopa, Espainiako Txirrindularitza Itzulia, MotoGP eta 1 Formulako Sari Nagusiak, FIA MotorSport Games, Davis Kopako Finalak eta Billie Jean King Cup, Munduko Triatloi Serieetako Finalak edo Olinpiar aurreko txapelketak, eskubaloi txapelketa batzuk aipatzearren.

Gainera, 2024 honetan hautagaitza batzuek fruitua eman dute, nabarmenena 2030ean Espainiak Maroko eta Portugalekin batera antolatuko duen Munduko Futbol Txapelketarena izanik. “Kirol eta antolakuntza mailan inoizko Munduko Txapelketarik onena izango da”, iragarri du CSDko presidenteak, eta “ekitaldi honek gizarte kohesioari, batasunari, kirol industriaren garapenari eta harrotasun kolektiboari lagunduko diola” ere adierazi du.

Team Espainia, datozen urteetarako proiektu nagusia

Bereziki harro agertu da Jose Manuel Rodriguez Uribes Espainiako kirolariek Parisko Jokoetan izandako jardunaz. Bai ordezkaritza olinpikoak, bai ordezkaritza paralinpikoak, Tokio 2020rekin alderatuta, hobetu egin zituzten prestazioak, parte-hartzaileen eta domina-emaileen kopuruari erreparatuz, bi kasuetan nabarmen handiagoa izan baitzen.

“Hein batean, hori izan da Team España martxan jartzeari esker, CSDk bultzatutako prestaketa programa berritzaile bat, 2022 eta 2024 urteen artean 50 milioi euroko hornidura izan duena eta kirolari bakoitzaren beharrei banaka erantzutea ahalbidetu duena. Programa hau CSDren proiektu nagusi bihurtuko dugu hurrengo urteetarako, lan eremu berri bat barne. Talentua detektatzeak etorkizun arrakastatsua bermatuko dio Espainiako kirolari”, esan du Rodriguez Uribesek.

CSDko presidenteak, halaber, bere esker ona adierazi die “aurten bere kirol ibilbideari agur esan dioten kirolari guztiei”, hala nola, Rafael Nadal eta Garbiñe Muguruza tenislariei, Jesús Navas, Virginia Torrecilla eta Andrés Iniesta futbolariei, Sergio Rodríguez eta Rudy Fernández saskibaloi jokalariei, Javier Gómez Nosica triatleta Ya Jessica igerilariari edo Alvaro Martín Vall kirolariari, batzuk aipatzearren.

“Espainiako kirola bere unerik onenean dago ahalegin kolektibo bati esker, zeinetatik familiek, klubek, federazioek eta sektore publiko eta pribatuak parte hartzen duten, baina ukaezina da kirolari eta entrenatzaile bakoitzak bere burua gainditzeko duen nahitik edaten duela denak, eta ez bakarrik gure bandera jartzeko nahitik, baita herrialde gisa gorenean identifikatzen gaituzten balioetatik ere”, adierazi du Rodríguez Uribesek.

Hain zuzen ere, Espainia nazioarteko erreferentzia bihurtu da desgaitasuna duten kirolarien aitortzan, lehen aldiz parekatu baititu Joko Olinpikoetan eta Paralinpikoetan dominak eskuratzen dituzten kirolariak. “Neurri justua da”, baieztatu du CSDko presidenteak, “desberdintasun historiko bat zuzentzen duena”. “Meritu berak, errekonozimendu bera. Gobernu honek argi dauka”, adierazi du.

Berdintasun politikak kirolean

Gizarte bidezkoago eta bidezkoago baten aldeko konpromisoa sendotzeko, CSDk neurri berriak ezarri ditu, eta horiei esker, Espainiako kirola funtsezko oinarri gisa sendotzen ari da.

CSDk hitzarmena sinatu du Genero Indarkeriaren Aurkako Gobernu Ordezkaritzarekin, kirola gizartea sentsibilizatzeko bitartekoa izan dadin, eta biktimen errekuperazioan eta tratamenduan funtsezko elementua izan dadin. Horrez gain, erakundeak eguneratu egin du Errendimendu Handiko Zentroetan indarkeriaren aurka jarduteko protokoloa. 2020an jarri zen martxan, eta 2025eko lehen hiruhilekoan aurkeztuko da jendaurrean, indarkeria-, jazarpen- eta abusu-kasuen prebentzioa, detekzioa eta jarduera bermatzeko, eta edozein indarkeria-motatara zabaltzeko, sexu-abusua, abusu psikologikoa, fisikoa, arduragabekeriagatik eta agintekeriagatik, baita grooming-a edo bullying-a ere.

Bestalde, Espainiako kirol-federazioen eta liga profesionalen emakumeen eta gizonen arteko berdintasunari buruzko urteko txostenak aurkezteko egitura eta epea onartu ditu CSDk, bai eta haien kontziliazio- eta erantzunkidetasun-planak ere; aldi berean, emakume kirolarientzako eta emakumezkoen lehiaketak profesionalizatzeko laguntzak finkatu ditu, besteak beste, futbol- eta saskibaloi-ligei eta Txirrindularitza Itzuliari diru-laguntzak emanez.

“De cara a 2025, estas políticas seguirán siendo prioritarias para el CSD. Genero berdintasunean eta emakumeen kirolaren profesionalizazioan aurrera egiten jarraitu behar dugu. CSDk bere konpromisoa berretsiko du maila guztietan berdintasun eta aniztasun balioak islatzen dituen kirolarekin”, esan du Kirolerako Estatu idazkariak.

Kiroleko gorroto-diskurtsoaren borrokari dagokionez, nabarmentzekoa da CSDren eta Europako Kontseiluaren arteko lankidetza estua, etorkizuneko Estrategia eta 2024-2026 Ekintza Plana egiteko. Horrez gain, Europako Batzordeak sortutako “Kirolean gorroto diskurtsoaren aurka borrokatzeko” lantaldearen buru izango da Espainia.

Azken hilabeteetan, CSDk ere nabarmen egin du aurrera arau-esparrua berrikusteko prozesuan, zeina 2022ko abenduan Kirolaren Lege berria onartu zenean hasi baitzen. Talde parlamentarioen gehiengoak emandako babesari esker, 1990etik indarrean zegoen testua gaurkotu ahal izan zen.

CSDk Kirol Derrigorrezko Aseguruari, Zehapen eta Diziplina Araubideari eta Kirol Erakundeei buruzko Errege Dekretuak izapidetzeari ekin dio. Dekretu hori 2025ean onartzea aurreikusten da, emakumeen lehiaketetako partiden kinielako presentzia lehen aldiz arautuko duen Errege Dekretuarekin batera.

Gainera, kirol federazioek eta liga profesionalek aplikatu behar duten Gobernu Onaren Kode berria errealitate bat da dagoeneko, interes publikoko erakundeak direlako. Gardentasunaren eta gobernantza onaren estandar gorenetan oinarrituta dago dokumentua, eta hauek sustatzen ditu: eredugarritasuna, zuhurtasuna inbertsioetan eta gastuetan, tratu- eta partaidetza-berdintasuna, tresna juridikoen erabilerarekiko fede ona eta araudia betetzea.

Aipatzekoa da, halaber, Diputatuen Kongresuko Hezkuntza, Lanbide Heziketa eta Kirol Batzordearen barruan Kirolariaren Estatutuari buruzko Azpibatzordea eratu izana. Esparru horretan, kirolarien eskubide eta betebeharrei, haien lan- eta zerga-erregulazioari, enplegu-politiketan sartzeari edo haien osasunaren babesari buruzko gaiak landuko dira.

Hain zuzen ere, CSDren beste helburuetako bat Goi Mailako Kirolariaren Arreta Programa (PROAD) indartzea izan da; programa horretan urtero milioi bat euro inbertitzen ditu lasterketa dualean laguntzeko. 2009tik, programa honek 1.600 kirolari baino gehiagoren laneratze zuzena erraztu du.

PROADek, halaber, arreta integrala eskaintzen du. Izan ere, DANAk kaltetutako Madril, Leon eta Sierra Nevadako Errendimendu Handiko Zentroetako kirolariei laguntzeko tresna izan da.

DANAren laguntzak

Ezbehar horren aurrean, Espainiako Gobernuak, orain arte, bi laguntza-lerro zabaldu ditu kaltetutako kirol-instalazioak birgaitzeko, haien titulartasunaren arabera.

Batetik, 6/2024 Errege Lege Dekretuak ezartzen duenaren arabera, Espainiako Gobernuak udal-, probintzia- edo uharte-titulartasuneko azpiegiturak, ekipamenduak edo instalazioak eta zerbitzuak konpontzen, lehengoratzen edo berreraikitzen lagunduko die toki-erakundeei, laguntzen bidez.

Gainera, CSDren aurrekontutik jasotako 2 milioi eurorainoko diru-laguntzaren bidez, Estatuko edo autonomia-erkidegoko erregistroetan agertzen diren kirol-erakunde pribatuei lagunduko die. Batez ere, 6/2024 Errege Lege Dekretuaren eranskineko 78 udalerrietako batean kokatutako kirol azpiegitura, ekipamendu edo instalazioen jabe diren lurralde klub eta federazioak. Azken laguntza horiek gehienez ere 100.000 eurokoak izan daitezke kirol-erakunde bakoitzeko, eta 2024ko urriaren 28tik 2025eko abenduaren 31ra bitartean DANBek eragindako kalteen ondorioz egin behar dituzten konponketa-, berreraikuntza- edo itzulketa-lanen gastuak ordaintzeko izango dira.

“Kirolak toki nagusia hartuko du tragedia honen errekuperazio prozesuan, eragindako pertsonen osasun fisiko eta mentalerako onura nabarmenak direla eta. Kirola eta jarduera fisikoa neska-mutilen bi aliatu izango dira normaltasunera bueltan”, ziurtatu du Rodriguez Uribesek.

“Gobernuak kirolaren botere eraldatzailearen alde egiten jarraituko du”

Oro har, azaldutako neurri guztiek Espainiako Gobernuak kirola sustatzen jarraitzeko duen interesa azpimarratzen dute, izan dezakeen ahalmen eraldatzaileagatik. “Seiurteko honetan egindako bideak ibilbide-orri argi bat uzten digu kirol-bikaintasunaren, jasangarritasunaren, berrikuntzaren, aukera-berdintasunaren eta kirol-arloko eskubideen alde egiten jarraitzeko”, esan du CSDko presidenteak.

Datozen hilabeteetan, erakundeak gure herrialdearen nazioarteko proiekzioa azpimarratuko du kirolaren bidez, digitalizazio-proiektuak sustatuko ditu kirolariak entrenatzeko eta indarberritzeko abangoardiako teknologietarako sarbidea errazteko, eta kirol-azpiegituretako trantsizio ekologikoa bultzatuko du. Hori guztia, CSDk kirola herritar guztien eskubide gisa eta Espainiako gizartearen ardatz egituratzaile gisa sendotzeko konpromisoa berresten duen plan estrategiko baten barruan. “Azken finean, kirola eskubidea delako, enplegua eta aberastasuna sortzen dituen industria delako eta hobeak egiten gaituzten balio multzoa”, amaitu du Rodriguez Uribesek.