Kirol instalazio eta ekipamenduen normalizazio teknikoa
KIROL-INSTALAZIO ETA -EKIPAMENDUEN NORMALIZAZIO TEKNIKOA. SARRERA
Kirolen arloko normalizazio teknikoa kirolaren arloko arau/espezifikazio teknikoak lantzeko eta berrikusteko jarduera da. Borondatezko prozesu teknikoa da, eta helburu hauek ditu: produktuen, zerbitzuen eta enpresen kalitatea hobetzea, segurtasuna sustatzea, produktuen trukagarritasuna ahalbidetzea eta merkataritzarako oztopoak gutxitzea. Segurtasuna kontuan hartuta kalitatea lortzeko tresna da. Normalizazio teknikoa horretarako arau/espezifikazio teknikoek osatzen dute. Horiek produktuen egokitasuna, funtziorako egokitzapena eta segurtasuna jasotzen dute, saiakuntza-metodoen bidez egiaztatu beharreko baldintza tekniko batzuen bidez.
Kirol Kontseilu Gorenak argitaratutako 2005eko kirol-instalazioen azken errolda nazionalaren arabera, Espainian 79.059 kirol-instalazio daude. 1975eko erroldarekin alderatuta (18.088 zenbatu ziren), Espainiako kirol-instalazioak % 77,18 hazi dira. Datu horiek azken 30 urteetan gure herrialdean izandako aldaketa garrantzitsua islatzen dute. Aldaketa horren jatorria 1978ko Espainiako Konstituzioaren 43.3 artikuluan (“botere publikoek gorputz hezkuntza eta kirola sustatuko dituzte”) eta testu konstituzionalaren 148.1.19 artikuluan (“Autonomia-erkidegoek kirol arloko eskumenak beren gain hartu ahal izango dituzte, beren estatutuetan ezarritakoarekin bat etorriz”) aurki daiteke. Azken urteotan botere publikoek kirol-jardunaren sustapenean izan duten esku-hartze handi horren erakusgarri da gure herrialdean kirol-instalazioen % 65,50 titulartasun publikokoak direla, eta % 34,50, titulartasun pribatukoak.
Hala, azken urteotan, kirol-instalazioen kopurua handitzeaz gain, Espainiako herritarren kirol-ohituretan ere aldaketa nabarmenak gertatu dira. Kirol-ohiturei buruzko azken inkestaren datuen arabera (García Ferrando, 2006), kirol-eredu tradizionalaren izaera lehiakorra aldatu egin da, eta gure herrialdeko kirol-jardunaren % 77 osasuna sustatzearekin eta mantentzearekin lotutako aisialdiko jarduera da; lehiaketa-kirola egiten dutenen % 11k baino ez du horrelakorik egiten.
Aldaketa garrantzitsu horiek gure herrialdeko igerileku estalien kopuruaren bilakaerari erreparatuz argitu daitezke, adibidez. Instalazio horiek% 305 hazi dira, 1997ko kirol-instalazioen azken errolda nazionalaren aldean.
Testuinguru horretan, autonomia-erkidego batzuetako gobernuek plan zuzentzaileak egiten dituzte udalek kofinantzatutako kirol-azpiegituren plangintzari eta eraikuntzari buruz. Plan horien helburu nagusia da beren lurraldeetako kirol-eskaintza orekatzea, hiri handietako hiri- eta metropoli-eremuetako instalazio-kontzentrazio handiegiak saihesteko eta eremu pobreenetako udalerrien beharrak asetzeko.
Laburbilduz, Espainiako kirol-instalazioetako egungo kudeatzaile publikoek zein pribatuek konplexutasun handia dute beren lana egiteko, hau da, erabiltzaile-aniztasun handiagoa eta kalitate, segurtasun eta instalazioen irisgarritasun handiagoa, kirol eta kirol-modalitate berriak eta instalazioen errentagarritasun-eskakizun handiagoak. Hori guztia araudi tekniko eta erregelamenduzko esparru gero eta konplexuagoan. Gainera, gaur egun, kirol-instalazioetako kudeatzaile edo arduradunentzat oso zaila da dagoen araudi teknikoa ezagutzea eta aplikatzea, kasu gehienetan ez baita erraza araudi tekniko aplikagarria aurkitzea, besteak beste, hainbat normalizazio-batzorde teknikotan esleituta dagoelako edo haien beharrak asetzeko araudi teknikorik ez dagoelako.
Kirol-instalazioen diseinu-, plangintza-, kudeaketa- eta mantentze-prozesuan parte hartzen duten profesionalek, berriz, adierazi dute beharrezkoa dela gure herrialdeko kirol-instalazioen araudi- eta teknika-esparrua harmonizatzea. Besteak beste, informazioa eta Espainiako lurralde osorako kualifikazio eguneratua eta baliozkoa emateko, kualifikazio hori zer eskualdetan edo erkidegotan gertatzen den kontuan hartu gabe.
Testuinguru horretan eta kirolaren industria-esparruko enpresa-elkarte eta -erakundeek egindako eskaerari erantzunez, Kirol Kontseilu Gorenak MAID (Espainiako Instalazio D-en Normalizazio Teknikorako Batzordea, MAID (MEjora eta Armonizazioa) proiektua proposatu eta garatu zuen. Proiektu horren ondorioetako bat Espainiako Kirol Normalizazioko Batzorde Teknikoak (UNE/CTUNE) berraktibatzea eta antolatzea izan zen. Kirol ekipamenduak eta instalazioak”
Azpimarratzekoa da Espainiako instalazioetarako oso interesgarria dela kirol-instalazioak kudeatzeko eta mantentzeko araudi teknikoa garatzea, bai eta jarduera fisikoko esparruetan adinekoentzako ekipamenduak ere. Ekipamendu horiek gero eta gehiago erabiltzen dira gure lurraldean, eta ez dago inolako araudi espezifikorik horien gainean.
Alde horretatik, batzordeak kontuan hartu behar ditu kirol-instalazioetan gertatzen diren prozesuak eta horietan ematen diren zerbitzuak garatzeko eta aztertzeko alderdiak, instalazioaren titulartasuna edozein dela ere (publikoa edo pribatua). Hauek dira prozesu horiek:
- Diseinua, instalazioen plangintza estrategikoa eta kudeaketa.
- Materiala eta ekipamendua erostea eta hornitzea.
- Ebaluazioa, ikuskapena eta zaintza.
- Birjarpena eta mantenimendua.
Horrela, kirol-arloan parte hartzen duten eragileen arau-beharrei erantzun nahi zaie, ekipamendu-fabrikatzaileak, instalazio-kudeatzaileak, kirolariak eta abar diren kontuan hartu gabe.
C.S.D. UNE/CTN 147 “Kirolak” normalizazio-batzorde teknikoko buru da. Kirol-ekipamenduak eta -instalazioak” ; idazkaria Valentziako Biomekanika Institutua (IBV) da. Horren egitura honako azpibatzorde eta lan-talde hauek osatzen dute:
- SC 2 Kirolak, Joko Zelaiak eta beste jolas talde batzuk.
- SC 3 Kirol azalerak.
- SC 4. Kirol instalazioak (ikusleentzako instalazioak)
- GT 1. Kirol-instalazioen eta -esparruen kudeaketa eta mantentze-lanak.
Hala, azpibatzorde horietan parte har dezaketen eta gaur egun hauek osatzen duten UNE/CTN 147 Batzordeko kide izan daitezkeen eragile guztiak biltzen dira:
Herri Administrazioa:
- Kirol Kontseilu Gorena (C.S.D. ), Kultura eta Kirol Ministerioaren erakunde autonomoa
- Autonomia-erkidegoak (Kirolez arduratzen den saila edo saila)
- Udalak (zinegotzigoa edo kirolez arduratzen den arloa)
Elkarteak eta enpresak:
- Espainiako Udalerrien eta Probintzien Federazioa (FEMP)
- Espainiako Kirol Kudeatzaileen Elkarteen Federazioa (FAGDE)
- Valentziako Biomekanika Institutua (IBV)
- Ekipo, produktu kimiko eta igerileku-eraikitzaileen elkartea (ASOFAP)
- Kirol instalazioetako enpresarien Federazio Nazionala (FNEID)
- Espainiako kirolaren elkartea (ADESP)
- Kirolaren Kataluniako Klusterra (INDESCAT)
- Parte hartu nahi duten kirol federazioak
- Kirol-ekipamenduak fabrikatzen eta instalatzen dituzten enpresak
- Kirol-azalerak fabrikatzen eta instalatzen dituzten enpresak
- Igerilekuetako ekipamenduak fabrikatzen eta instalatzen dituzten enpresak
- Ikusleentzako instalazioak fabrikatzen eta instalatzen dituzten enpresak
Beste erakunde batzuk
- Kirolarekin lotutako lan-taldeak dituzten unibertsitateak.
- Kirolarekin lotutako teknologia- eta I+G zentroak.
- Egiaztatutako ikuskaritza-erakundeak
Beti egongo da zabalik parte hartu nahi duten administrazio publikoak, elkarteak, enpresak, erakundeak eta aditu pertsonalak beren borondatez etor daitezkeela.
Gaur egun, ordezkari nazionalak daude nazioarteko batzordeetako (CEN eta ISO) lan-talde batzuetan. Aditu-talde horri eusteaz gain, beste ordezkari nazional batzuk izendatzeko aukera ere badago; izan ere, oso garrantzitsua da Espainiatik kirol-gaietan adituak diren kideak izatea, gure autonomia-erkidegoen eta enpresen interesak Europako normalizazio-batzordeetan balioetsi ahal izateko. Komeni da gogoraraztea, behin Europatik normalizazio-prozesu bat hasita (CEN batzordeak), herrialde desberdinetatik arauak garatzen lagun dezakegula eta lagundu behar dugula; izan ere, behin Europako arau-dokumentua onartzen denean, normalizazio-erakunde nazionalek nazio-mailan bakarrik egin ahal izango dute arauaren transposizioa. Horregatik, garrantzitsua da Europako prozesuetan zuzenean esku hartzea. Helburua da nazioarteko politika proaktiboa gauzatzea, eta ez soilik erreaktiboa.