0 AMBITO DE APLICACIÓN
La presente Norma Reglamentaria é de aplicación en todos aqueles campos que se realicen total ou parcialmente con fondos do Consello Superior de Deportes para a práctica do rugby e como referencia para a celebración de competicións da Federación Española de Rugby (FER) como complemento á súa propia normativa. É competencia da esta Federación deportiva a homologación de cada instalación para a organización de competicións oficiais de rugby a nivel nacional e internacional de seleccións nacionais. Este documento foi elaborado coa finalidade de normalizar os aspectos regulamentarios de toda instalación útil para a práctica dese deporte, para o que se tiveron en conta os Regulamentos Internacionais vixentes e someteuse a consulta da Federación Española de Rugby.
1 TAMAÑO DO AREA DE XOGO
El área de xogo é un rectángulo que comprende o “Campo de Xogo” e as “Zonas de Marca”. El “Campo de Xogo” é a área entre as liñas de marca ou ensaio (liña de “goal”) e as liñas de lateral ou de “touch”. Estas liñas non forman parte do Campo de xogo. Véase figura RUG-1
Las “Zonas de Marca” ou “In goal” son as áreas comprendidas entre a liña de marca ou ensaio (liña de “goal”), a liña de balón morto e as dúas liñas laterais de marca ou de “touch in goal”. Las Zonas de Marca inclúen a liña de marca ou ensaio pero non inclúe a liña de balón morto nin as liñas de lateral da zona de marca. Véase figura RUG-1
Las “Zonas de 22” son as áreas dentro do campo de xogo comprendidas entre as respectivas liñas de marca ou ensaio e as liñas de 22 m, incluíndo a liña de 22 m pero excluíndo a liña de marca ou ensaio. Véase figura RUG-1.
Las dimensións da área de xogo deben ser as máximas segundo indícase a seguir e se non é posible o máis parecidas ás indicadas:
| ÁREA DE XOGO | Dimensións máximas * | |
| Lonxitude (m) |
Anchura (m) |
|
| CAMPO DE XOGO | 100 | 70 |
| ZONAS DE MARCA | 22 | 70 |
* Recomendadas por “World Rugby”
La lonxitude mínima das zonas de marca non debería ser menor de 10 m sempre que sexa posible. La lonxitude mínima das zonas de marca será de 6 m para Rugby a sete e para partidos internacionais entre o 1º ou 2º equipo nacional “senior” dunha Unión Rugby co 1º ou 2º equipo nacional “senior” doutra Unión Rugby. Esta dimensión mínima de 6 m é tamén a lonxitude mínima das zonas de marca requirida pola FER para as súas competicións.
Solo no caso de que non sexa posible dispor das dimensións máximas e idóneas, utilizaranse outras o máis próximas ás indicadas respectando as seguintes dimensións mínimas:
| ÁREA DE XOGO | Dimensións mínimas | |
| Lonxitude (m) |
Anchura (m) |
|
| CAMPO DE XOGO | 94 | 68 / 65 ** |
| ZONAS DE MARCA | 10 / 6 * | 68 / 65 ** |
* Rugby a sete e para partidos internacionais entre o 1º ou 2º equipo nacional “senior” dunha Unión Rugby co 1º ou 2º equipo nacional “senior” doutra Unión Rugby e mínimo requirida pola FER.
** La FER permite a disputa de partidos de División de Honra e seleccións territoriais en campos de anchura maior ou igual a 65m.
Por tanto o tamaño da área de xogo estará entre as seguintes dimensións:
| ÁREA DE XOGO (CAMPO DE XOGO + ZONAS DE MARCA) |
DIMENSIÓNS | |
| Lonxitude (m) |
Anchura (m) |
|
| Máximo e idóneo | 144 | 70 |
| Mínimo | 114 / 106 * | 68 ** |
* Rugby a sete e para partidos internacionais entre o 1º ou 2º equipo nacional “senior” dunha Unión Rugby co 1º ou 2º equipo nacional “senior” doutra Unión Rugby e mínimo requirida pola FER.
** La FER permite a disputa de partidos de División de Honra e seleccións territoriais en campos de anchura maior ou igual a 65m.
Todas as áreas serán rectangulares.
En rugby infantil e xuvenil as medidas da área de xogo deben adaptarse ás posibilidades dos xogadores segundo as súas idades, as dimensións adaptadas serán as seguintes:
- Para menores de 9 anos:
Máximo 30 x 20 m (con 5 m de zona de marca) e mínimo 25 x 15 m.
- Para menores de 10 anos e maiores de 9 anos:
Máximo 40 x 35 m (con 5 m de zona de marca) e mínimo 35 x 30 (con 5 m de zona de marca).
- Para menores de 12 anos e maiores de 10 anos: Máximo 60 x 45 m e mínimo 55 x 40 m (con 5 m de zona de marca).
- Para menores de 14 anos e maiores de 12 anos: 100 x 60 m (suprimindo os corredores laterais de 5 m) (con 5 m de zona de marca).
Cuando non se dispoña de áreas de xogo específicas para o rugby infantil, poderá utilizarse o campo de xogo de maiores, delimitando o espazo mediante cintas de largo non menos de 6 cm.
También pódese delimitar o espazo mediante conos baixos e flexibles que non supoñan risco físico para os nenos ou mozos.
2 BANDAS EXTERIORES Ou ÁREA PERIMETRAL DE SEGURIDADE
Para facilitar o desenvolvemento do xogo e por seguridade, ao redor da área de xogo haberá un espazo libre de obstáculos, ao exterior das liñas laterais e de balón morto denominado “área perimetral”, cuxa anchura recomendada é de 5 m, segundo indica a Lei 1 de World Rugby e como mínimo de 3,50 m tras as liñas de lateral e de 2,00 m tras as liñas de balón morto sempre que se xustifique mediante unha avaliación do risco de acordo con o nivel do xogo de rugby e as características da contorna física que rodea á área de xogo, sempre coa mesma superficie deportiva que a área de xogo.
El área de xogo máis a área perimetral de seguridade denomínase “perímetro de xogo”. Las dimensións totais do recinto de xogo estarán, por tanto, entre os límites seguintes:
| PERÍMETRO DE XOGO | DIMENSIÓNS | |
| Lonxitude (m) |
Anchura (m) |
|
| Máximo Con área perimetral de 5 m |
154 | 80 |
| Mínimo Con área perimetral de 5 m |
124 | 78 / 75 ** |
| Mínimo Con área perimetral de 3.5 m e 2 m |
118 / 110 * | 75 / 72 ** |
* Rugby a sete e para partidos internacionais entre o 1º ou 2º equipo nacional dunha Unión Rugby co 1º ou 2º equipo nacional doutra Unión Rugby.
** A FER permite a disputa de partidos de División de Honra e seleccións territoriais en campos de anchura maior ou igual a 65m.
En rugby infantil debe haber un espazo libre de obstáculos de 3 m polo menos, ao redor da área de xogo.
3 TRAZADO DO CAMPO
El trazado do campo será conforme coa figura RUG-1. Todas as liñas terán unha anchura de 10 cm e serán de cor preferentemente branca de forma que se distingan claramente da cor da superficie de xogo. Todas as liñas continuas son exteriores ás áreas que delimitan, excepto as liñas de marca que pertencen ás zonas de marca.
Do trazado completo especifícanse os seguintes detalles:
3a) Líneas continuas:
- Líneas de balón morto e liñas laterais de marca ou liñas de “touch in goal”, ambas as delimitan e están fóra das zonas de marca ou de “in goal”.
- Líneas de marca ou ensaio (liñas de “goal”), pertencen ás zonas de marca pero fóra do campo de xogo.
- Líneas de 22 m, son liñas paralelas ás liñas de marca ou ensaio (liñas de “goal”)
- Liña de centro ou metade de campo, é paralela ás liñas de marca no centro do campo de xogo.
- Líneas de lateral ou liñas de “touch”, delimitan e están fóra do campo de xogo.
3b) Líneas descontinuas:
- Líneas de 10 metros, van dunha liña lateral á outra, a 10 m de cada lado da liña de centro e paralelas á mesma.
- Líneas de 5 metros, van a 5 m de cada liña lateral e paralelas ás mesmas.
- Líneas de 15 metros, enlazan as liñas descontinuas de 5 metros e están a 15 metros e paralelas ás liñas de lateral.
- Líneas a 5 m de cada liña de marca ou ensaio (liña de “goal”) e paralelas ás mesmas. Dous están co seu centro a 5 m e 15 m de cada liña lateral ou liña de “touch”. Outras dúas liñas están enfronte de cada poste de “goal”.
3c) Liña que cruza a liña de centro cunha lonxitude de 0,50 m.
4 ALTURA LIBRE DE OBSTÁCULOS
Será de 30 m como mínimo sobre o campo e as bandas exteriores.
5 ORIENTACIÓN
El eixo longitudinal do campo será N-S admitíndose unha variación comprendida entre N-NE e N-NON.
6 ILUMINACIÓN
La iluminación artificial será uniforme e de maneira que non provoque deslumbramiento aos xogadores, aos xuíces nin aos espectadores. Contará cos seguintes niveis mínimos de iluminación horizontal, rendemento de cor e máximos de deslumbramiento (GR) na área de xogo, de acordo con os criterios da norma UNE-EN 12193 “Iluminación de instalacións deportivas”, os cales se indican a seguir:
| NIVEIS MÍNIMOS DE ILUMINACIÓN RUGBY (Exterior) |
||||
|---|---|---|---|---|
| NIVEL DE COMPETICIÓN | Iluminancia horizontal | Rend. Cor (Ra) |
GR £ |
|
| E med (lux) | Uniformidade E min/ Emed |
|||
| Competicións internacionais e nacionais | 500 | 0,7 | 60 | 50 |
| Competicións rexionais e locais, adestramento alto nivel | 200 | 0,6 | 60 | 50 |
| Entrenamiento, deporte escolar e recreativo | 75 | 0,5 | 20 | 55 |
Para retransmisións de TV cor e gravación de películas requírese un nivel de iluminancia vertical en función da velocidade da acción e a dimensión do obxecto, na citada norma UNE-EN 12193, os deportes clasificáronse, nese sentido, en tres grupos A, B e C; o rugby pertence ao grupo B. El valor da iluminancia vertical varia coa distancia da cámara ao obxecto, para determinalo véxase o seguinte gráfico:
Nivel de iluminación vertical a manter en función da distancia máxima de tiro das cámaras (UNE-EN-12193)
Para tomas de TV ou películas, os espazos circundantes ao campo de rugby deben estar iluminados, de forma que o nivel de iluminación vertical sexa polo menos 0,25 do nivel de iluminación vertical do campo de xogo. Para maior información debe consultarse a norma citada.
Los báculos ou as torres de iluminación non se colocarán en ningún caso nas bandas exteriores, as cales estarán libres de obstáculos.
La distribución dos báculos ou das torres de iluminación será en dúas liñas paralelas ás liñas laterais, dispondo tres ou catro en cada banda.
La altura de montaxe das luminarias nos báculos ou torres de iluminación será de 18 m como mínimo para que non haxa deslumbramiento, en calquera caso a altura de montaxe será tal que o ángulo formado pola liña que vai desde as luminarias ao centro do campo nun plano vertical ao campo e a liña de intersección co campo será como mínimo de 25º.
Cuando existan bancadas, os báculos ou torres instalaranse tras eles, se a bancada permíteo polo seu aforo limitado. Cando as cubertas de bancadas teñan altura suficiente as luminarias pódense colocar sobre elas en disposición lateral ás liñas de banda.
La iluminación evitará a contaminación lumínica na súa contorna e no ceo nocturno por reflexión e difusión da iluminación artificial, para o que o impacto lumínico potencial no medio ambiente valorarase de maneira que non alcance valores máximos de contaminación lumínica de acordo con os criterios da norma UNE-EN 12193 antes citada, nos seguintes conceptos:
| VALORES MÁXIMOS DE CONTAMINACIÓN LUMÍNICA PARA INSTALACIÓNS DE ILUMINACIÓN EXTERIOR | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Zona Ambiental | Iluminación vertical en propiedades circundantes Ev (lux) | Intensidade das luminarias na dirección de potencial contaminación lumínica I (cd) | Proporción de fluxo luminoso no hemisferio superior ULR (%) | ||
| Máximo | Máximo recomendado |
Máximo | Máximo recomendado |
Máximo | |
| E1
Zonas escuras como parques nacionais ou espazos protexidos |
2 | 0 | 2.500 | 0 | 0 |
| E2
Zonas de baixa luminosidade como áreas residenciais, industriais ou rurais |
5 | 1 | 7.500 | 500 | 5 |
| E3
Zonas de media luminosidade como industriais ou barrios residenciais |
10 | 2 | 10.000 | 1.000 | 15 |
| E4
Zonas de alta luminosidade como centros de cidade ou zonas comerciais |
25 | 5 | 25.000 | 2.500 | 25 |
Así mesmo en estradas ou rúas próximas, limitaranse os efectos da instalación de iluminación en canto á redución da capacidade de visión de información esencial, segundo indica a referida norma UNE-EN 12193.
7 SUPERFICIE DE XOGO
Son aptas as superficies de xogo de herba natural e de herba sintética. Aínda que non son as idóneas poden ser admitidas superficies de xogo de area, arxila ou neve, en superficies de neve é condición que a superficie por baixo dela sexa segura para xogar. Las superficies de xogo duras e abrasivas (terra compactada, asfalto, formigón, etc.) non son admisibles.
A superficie de xogo será plana con pendente dun máximo dun 1% para evacuación superficial das augas de choiva e rega. A superficie deberá ter resolto a drenaxe profunda das augas así como ser lisa, exenta de foxos e irregularidades, branda aínda que dotada de seguridade á pisada e non abrasiva.
7a) Superficies de xogo de herba natural:
Las superficies de xogo de herba natural clasifícanse segundo o ámbito da actividade deportiva (Local, recreativo, rexional, nacional ou internacional) e da intensidade de uso (Baja, media ou alta), seguindo o criterio da norma UNE 41951-1“Superficies deportivas de herba natural”, nos rangos que se indican a seguir:
| Rangos das superficies deportivas de herba natural (UNE 41959-1) |
Intensidade de uso | |||
| Baixa | Media | Alta | ||
| Ámbito | Local, Recreativo | BÁSICO | BÁSICO | MEDIO-ALTO |
| Rexional | BÁSICO-MEDIO | MEDIO | ALTO | |
| Nacional Internacional |
ALTO | ALTO | ALTO |
Segundo o grao correspondente, as superficies de xogo de herba natural deberán cumprir uns requisitos de calidade á entrega do campo unha vez terminado, os cales están baseados na citada norma UNE 41959-1 “Superficies deportivas de herba natural”, estes requisitos indícanse na seguinte táboa:
| ESPECIFICACIÓNS Á ENTREGA DE SUPERFICIES DEPORTIVAS DE HERBA NATURAL CAMPOS DE RUGBY |
||
|---|---|---|
| PROPIEDADE | REQUISITOS | |
| GRAO MEDIO/ALTO | GRAO BÁSICO | |
| Altura de herba (mm) | 25-50 | 20-75 |
| Espesor de feltro (mm) | < 10 (15)* | < 10 (15)* |
| Cubierta vexetal viva (%) | > 95 | > 85 |
| Malas herbas (%) | ≤ 5 | ≤ 10 |
| Plagas e enfermidades (%) | < 1 | < 2 |
| Uniformidade/Planeidad (mm) Con marcador de perfil |
< 8 | < 10 |
| Infiltración / Drenaje (mm/h) | > 20 | > 5 |
| Bote do balón (%) ** | 20 - 50 | 15 - 55 |
| Dureza (g) | 50-100 | 30-180 |
| Tracción (Nm) | 35 - 60 | 25 - 60 |
| Pendientes transversais máximas (%) |
≤ 1 | ≤ 1 |
( )* valor con tepes
** Con balón de fútbol
Los ensaios para verificar que se cumpren as propiedades da superficie de herba natural indicados na táboa anterior serán os que se indican na citada norma.
Para conseguir os anteriores estándares de calidade da superficie deportiva de herba natural para rugby, o sistema de construción e a cuberta vexetal deben cumprir as especificacións da citada norma.
Para as superficies de herba natural disporase un sistema de rega preferiblemente automática e unha rede de drenaxe. El sistema de rega automática cumprirá os requisitos da norma UNE 41952-2 “Sistemas de rega automática en superficies de herba natural para fútbol e rugby”.
Las actuacións de conservación e mantemento da superficie de herba natural realizaranse para que as propiedades iniciais da superficie deportiva mantéñanse co uso e o tempo.
7b) Superficies de xogo de herba artificial:
Las superficies de herba artificial apenas necesitan labores de conservación e mantemento e non teñen límites en canto ao nº de horas de uso como ocorre nas de herba natural, son por tanto idóneas para campos de adestramento e cun grao intenso de utilización.
Las superficies de xogo de herba artificial xeralmente están compostas dun tecido soporte ao cal se fixan e del sobresaen as fibras de herba artificial, entre as cales se enche o espazo existente con material granular solto constituído normalmente por area e caucho, todo isto colócase sobre unha capa basee que pode ser de aglomerado asfaltico ou de zahorras compactadas. Las superficies deportivas de herba artificial para rugby adoitan ter as características que se indican na táboa seguinte:
| HERBA ARTIFICIAL PARA RUGBY |
Relleno | Altura da fibra (mm) |
Tipo de fibra | Altura de recheo (%) |
| Area + caucho | 65 - 70 * | Fibrilada / Monofilamento |
75 - 80 |
* Altura da fibra maior ou igual de 60 mm segundo criterio de “World Rugby” e FER
A altura da fibra será como mínimo 60 mm (± 5% do valor declarado polo fabricante), de forma que o recheo poida ter un espesor de 50 mm e evite que os tacos das botas dos xogadores penetren no tecido de soporte da herba sintética e poidan lesionarse e/ou danar.
En campos de rugby para uso recreativo, escolar, iniciación e competicións non federativas e o campo utilícese ademais para outros deportes como fútbol pódese admitir que a altura da fibra sexa como mínimo de 55 mm.
Las superficies de xogo de herba artificial tamén inclúen en ocasións, unha capa ou base elástica intermedia sobre a capa basee co obxecto de mellorar a redución de forzas na interacción deportista-superficie deportiva, conseguindo así unha boa absorción de impactos, no entanto poden non incluír a indicada base elástica sempre que a herba artificial e o recheo de gránulos de caucho proporcionen os niveis de absorción de impactos requirido, con todo débese considerar que coa base elástica o comportamento da superficie deportiva é máis uniforme durante a vida útil da superficie deportiva. As capas ou bases elásticas poden ser prefabricadas ou “in situ”.
A construción da superficie de herba artificial require previamente a escavación do terreo natural de base eliminando toda a vexetación e terra vexetal existente, chegando ata o nivel do firme e preparando a súa superficie o cal constituirá o subsolo da construción. Cando se necesiten realizar recheos para conseguir o nivel requirido ou para substituír terreos inconsistentes faranse os recheos mediante capas de zahorras compactadas para conseguir a capacidade portante necesaria, esta capa denomínase sub-base. Sobre o terreo natural preparado ou subsolo ou sobre a sub-base disponse a base ou capa soporte, para o que hai dous tipos de construcións:
- Construción con capa soporte ligada e drenaxe horizontal: Consistente en realizar unha primeira capa soporte ou capa basee non ligada mediante a achega dunha capa de zahorras compactadas e sobre ela esténdese unha segunda capa soporte ou capa basee ligada de aglomerado asfáltico cunha correcta planimetría e con pendentes cara ás canaletas perimetrales de recollida de auga de choiva e/ou rega para drenaxe horizontal ao ser esta capa impermeable, as pendentes serán superiores a 0,5% e inferiores a 1%. Sobre a capa de aglomerado asfaltico instálase, no seu caso, a capa ou base elástica e por último a superficie de herba artificial e o recheo. Para obter a planeidad e regularidade necesaria da superficie deportiva, a capa basee de zahorras e o aglomerado asfaltico terán a planimetría requirida.
- Construción con capa soporte non ligada e drenaxe vertical: Consistente en realizar unha capa soporte ou capa basee non ligada mediante a achega dunha capa de zahorras compactadas e baixo ela unha rede de drenaxe de recollida de auga de choiva e/ou rega ao ser esta solución permeable. A rede de drenaxe realízase con gabias de drenaxe recheas con material filtrante e tubos de drenaxe, tamén se dispón unha lámina geotextil para evitar o lavado de material fino da capa soporte ás gabias de drenaxe. En este caso, se funciona correctamente a drenaxe, non é estritamente necesario dispor as pendentes na superficie deportiva. Sobre a capa soporte non ligada instálase, no seu caso, a capa ou base elástica e por último a superficie de herba artificial. Para obter a planeidad e regularidade necesaria da superficie deportiva, a capa basee de zahorras e o aglomerado asfaltico terán a planimetría requirida.
En canto ao criterio para decidir por un ou outro tipo de construción convén indicar que as construcións con capa soporte non ligada adoitan ser máis económicas que as construcións con capa soporte ligada, no entanto poderían ter menor nivel de estabilidade dimensional por mor de asentos potenciais se non conta cun bo deseño ou non se consideraron ben as características do terreo e do lugar, ou non tiveron un bo control de calidade dos materiais e a construción. En calquera caso para unha correcta decisión e un bo deseño que asegure o bo comportamento da superficie a longo prazo, é conveniente realizar un estudo geotécnico dos terreos dispoñibles para coñecer o tipo de chan, a súa resistencia, composición, contido de auga, capacidade de drenaxe, nivel freático e o seu potencial de expansividad por desecación/humectación, así como outras características importantes. Esta etapa de avaliación inicial do emprazamento é unha parte esencial do deseño.
As superficies de herba artificial disporán dunha banda perimetral exterior ás bandas exteriores de seguridade, pavimentada e de polo menos 1 m de anchura.
Así mesmo é recomendable dispor un sistema de rega automática para as superficies de herba sintética e unha drenaxe polo menos perimetral con canaleta. El sistema de rega farase perimetralmente e fóra das bandas exteriores mediante canóns de auga preferiblemente sen aspersores dentro do campo, soamente colocaranse aspersores exteriormente para cubrir as zonas onde non cheguen os canóns. A caída da auga de rega non producirá desprazamento do recheo para o que a inclinación e a presión da auga será a adecuada.
7b.1) Superficies de xogo de herba artificial para campos de competicións federativas:
As Leis do Xogo do Rugby indican que a superficie de herba artificial debe cumprir a Regra 22 de “World Rugby” relativa ao uso de superficies de herba artificial para rugby. Para iso as superficies de herba artificial deben cumprir os requisitos de rendemento que establecen as especificacións da esta Regra 22 e documentos técnicos adicionais, os cales consisten nuns requisitos de calidade e rendemento previos do produto de herba sintética mediante “Ensayos de Laboratorio” (Ensaios de identificación, de durabilidade, de resistencia climática, de interacción superficie-xogador e superficie-balón) a realizar en laboratorios acreditados por “World Rugby”. Unha vez que se verificou favorablemente que a superficie de herba sintética cumpre os requisitos dos ensaios de laboratorio, esta superficie pódese instalar para construír o campo de xogo de rugby, tras o cal a superficie de herba artificial xa instalada debe verificar os estándares de calidade e rendemento mediante “Ensaios in situ” do campo terminado (Ensaios de identificación, de interacción superficie-xogador e superficie-balón, regularidade superficial e pendentes), realizados tamén por laboratorios acreditados por “World Rugby”. Unha vez verificado o cumprimento da calidade e rendemento da superficie sintética do campo de xogo, é certificado pola Federación nacional correspondente. Posteriormente cada dous anos a superficie de herba artificial debe ensaiarse de novo para verificar que se segue cumprindo a Regra 22. Los requisitos e o procedemento atópanse no Manual técnico de especificacións de rendemento de herba sintética para rugby e os documentos técnicos que edita “World Rugby” con periodicidade anual.
En competicións da Federación Española de Rugby as superficies de herba artificial para rugby deben cumprir a Regra 22 e os criterios de “World Rugby” en relación coas superficies de herba artificial.
7b.2) Superficies de xogo de herba artificial para campos de competicións non federativas:
Para competicións non federativas, competicións locais, adestramento, deporte escolar e recreativo, as superficies de herba artificial para rugby cumprirán os requisitos de rendemento, durabilidade, identificación do produto e de ensaio baseados na norma UNE-EN 15330-1:2014 “Superficies de herba artificial e punzonadas deseñadas principalmente para uso exterior. Parte 1: Especificacións para superficies de herba artificial para fútbol, hockey, rugby, tenis e uso multideportivo”, no relativo a rugby. Esa norma consta de dúas partes, a 1ª parte describe os requisitos das superficies deportivas de herba artificial de acordo con o uso previsto, a verificar mediante ensaios en laboratorio para a aprobación previa do produto e a 2ª parte describe os requisitos das superficies deportivas de herba artificial unha vez instaladas para verificalas mediante ensaios “in situ”, para confirmar que as súas propiedades son adecuadas ao uso previsto.
1ª Parte: Aprobación de tipo en laboratorio: En o cadro seguinte inclúense os requisitos de ensaios de laboratorio dos materiais, co fin de asegurar os niveis requiridos de rendemento deportivo e de interacción xogador-superficie, así como que están fabricadas con materiais de calidade aceptable para o uso previsto.
| REQUISITOS DE ENSAYOS DE LOS MATERIALES PARA APROBACIÓN DE TIPO EN LABORATORIO SUPERFICIES DE HERBA ARTIFICIAL PARA RUGBY |
||
| Tracción da alfombra de herba artificial | > 25 N/mm | |
| Tracción das fibras de herba artificial | > 30 N para fibras fibriladas > 8 N para fibras monofilamento |
|
| Resistencia ao envellecemento das fibras de herba artificial | ≥ 50% respecto da mostra non envellecida e non inferior aos valores de tracción antes indicados | |
| Cor | Tras envellecemento artificial solidez da cor ≥ 3 na escala de grises, comparada coa mostra sen envellecer | |
| Resistencia das xuntas da alfombra de herba artificial | Juntas cosidas | ≥ 1.000N/100 mm Después de a inmersión en auga quente, a resistencia das xuntas cosidas será: ≥ 75% do valor obtido antes do envellecemento e ≥ 1.000N/100 mm |
| Juntas pegadas | ≥ 100N/100 mm Despois da inmersión en auga quente, a resistencia das xuntas pegadas será: ≥ 75% do valor obtido antes do envellecemento e ≥ 100N/100 mm |
|
| Unión do penacho ou guecho de herba artificial | Forza de extracción do penacho: ≥ 30 N Despois da inmersión en auga quente, a forza de extracción do penacho: ≥ 75% do valor obtido antes do envellecemento e ≥ 30 N |
|
| Permeabilidad á auga | ≥ 500 mm/h | |
| Resistencia a tracción da capa amortiguadora de impacto | > 0,15 MPa Despois do envellecemento por exposición ao aire, a resistencia máxima a tracción será: ≥ 75% do valor obtido antes do envellecemento e ≥ 0,15 MPa |
|
| Resistencia a desgaste | Máxima porcentaxe de perda de masa despois de 2.000 ciclos ≤ 2% | |
| Bote vertical do balón* | Entre 45% e 75% (0,60 e 1,0 m) | |
| Altura de caída critica | ≥ 1,3 m | |
| Absorción de impacto / Redución de forza | Entre 55% e 70% | |
| Deformación vertical | Entre 4 mm e 10 mm | |
| Resistencia rotacional | Entre 30 Nm e 50 Nm | |
| Resistencia ao uso simulado | Despois dun uso simulado de 20.200 ciclos usando rodete con tacos, a superficie seca debe cumprir os requisitos de bote vertical do balón, absorción de impacto, deformación vertical e resistencia rotacional antes indicados. Ademais o valor de lesión de cabeza (HIC, Head Injury Criterion) medido a unha altura de 1,0 +0,05 m, non debe ser superior a 1.000 HIC. |
También realizaranse os ensaios de identificación do produto os cales deben corresponderse cos valores que figuran na declaración do produto do fabricante coas tolerancias que indica a norma UNE-EN 15330-1:2014 antes indicada.
2ª Parte: Requisitos para ensaios das instalacións: Tras a instalación ou construción da superficie de herba artificial realizaranse ensaios “in situ” para asegurarse que a superficie deportiva de herba artificial ofrece os niveis de rendemento aceptables previstos, esta avaliación inicial lévase a cabo despois da instalación ou construción. Así mesmo recoméndanse avaliacións posteriores deses requisitos ao longo de toda a vida da superficie de herba artificial, cada dúas ou tres anos dependendo do uso. A seguir inclúense os requisitos de rendemento de ensaio inicial e ensaios posteriores sobre o terreo.
| REQUISITOS DE ENSAIOS “IN SITU” SUPERFICIES DE HERBA ARTIFICIAL PARA RUGBY ENSAIO INICIAL E POSTERIORES |
||
| Rebote vertical | 45% a 75% (0,60 m a 1,0 m) | |
| Altura de caída critica | Ensayo inicial | > 1,3 m |
| Ensayo posterior | > 1,0 m | |
| Absorción de impacto | > 55% e < 70% | |
| Deformación vertical | > 4 mm e < 10 mm | |
| Resistencia rotacional | 30 Nm a 50 Nm | |
| Velocidade de infiltración de auga (Se procede) | > 180 m | |
| Regularidade superficial | Regra de 3 m | < 10 mm |
| Pendientes transversais máximas | £ 1 (%) |
El fabricante e/ou o instalador da superficie deportiva, facilitarán a documentación do mesmo que incluirá, polo menos, o seguinte:
- Resultados das probas de ensaio en laboratorio e a súa conformidade cos requisitos esixidos.
- Descrición do procedemento de instalación do mesmo.
- Los resultados dos ensaios “in situ” e a súa conformidade cos requisitos esixidos.
- Vida útil estimada da superficie deportiva, que non debe ser inferior a 10 anos e garantía da mesma.
- Información sobre o mantemento da superficie deportiva de herba artificial.
As operacións de conservación e mantemento son imprescindibles para que as propiedades da superficie deportiva que existen inicialmente non se vexan afectadas o tempo. Se a pesar das actuacións de conservación e mantemento da superficie, indicadas polo fabricante, observásese perdida das estas propiedades, isto sería obxecto de reclamación por garantía do produto.
8. POSTES DE GOL E TRAVESEIRO
Os postes de gol e o traveseiro colócanse no centro da liña de marca ou ensaio (goal), a separación entre os extremos interiores dos postes de gol é de 5,60 m, o traveseiro disposto horizontalmente entre os postes de gol está a unha altura de 3,00 m do chan medido desde o seu bordo superior, a altura dos postes de gol sobre o traveseiro terá un mínimo de 3,40 m e recomendado 5 m, para alto nivel deportivo será de 7 m. Véase a figura RUG-2.
Estarán construídos do mesmo material (madeira, aceiro, aliaxe lixeira ou material plástico) non corrosivo ou protexido da corrosión.
Os postes e o traveseiro terán a mesma sección, a cal será preferentemente circular, semicircular ou elíptica, os de sección cadrada ou rectangular terán as esquinas arredondadas cun radio de polo menos 3 mm. A dimensión máxima da sección transversal será 10 cm e será a mesma que a da liña de marca.
Os postes de gol e o traveseiro estarán unidos rígidamente, en caso de existir elementos de unión estarán perfectamente enrasados coas superficies dos elementos que unen e non presentarán elementos cortantes ocos ou protuberancias.
El cor recomendada é branco ou outro que contraste perfectamente contra o fondo, recomendándose pintar doutra cor un segmento central do traveseiro como referencia do seu eixo.
Os postes disporán dun elemento de protección amortiguador de impactos de altura non inferior a 2,00 m, non sobresairá máis de 30 cm das liñas de marca e proporcionará unha amortiguación (Absorción de impactos) que non excederá de 500 m/s² (UNE EN 913)
Os postes de gol deben estar firmemente fixados ao chan debaixo da superficie deportiva por medio de cajetines encaixados en dados de formigón, véxase figura RUG-2, de forma que lles proporcionen a rixidez, estabilidade e resistencia adecuada.
9. O BALÓN
De forma ovalada formado por catro elementos, fabricado de coiro ou material sintético adecuado. Pode estar tratado para facerlle resistente á auga e ao barro e máis fácil de agarrar.
Terá o perímetro maior da elipse, dun extremo a outro, entre 740 e 770 mm e o perímetro menor da circunferencia ao largo, entre 580 e 620 mm. A lonxitude do eixo maior estará entre 280 mm e 300 mm. El peso do balón estará entre 410 e 460 g. As dimensións e o peso poden reducirse para partidos entre escolares ou mozos de escolas de rugby.
O balón terá unha presión equivalente a 0,67 – 0,70 kg/ cm², isto é 65,71– 68,75 kPa (9,5 – 10 libras por polgada cadrada) ao comezo do partido. Véxase figura RUG-3.
10. POSTES CON BANDEIRAS
Se colocan oito postes con bandeiras na intersección das liñas laterais e as liñas de marca e de balón morto, estes postes estarán fóra da área da zona de marca e non forman parte da área de xogo.
Se colocan outros seis postes aliñados coas liñas de 22 m e a liña de centro, 2 m máis aló das liñas de lateral.
Os postes non serán puntiagudos, serán flexibles en todas direccións e a súa altura mínima será de 1,20 m sobre a superficie deportiva. Véxase figura RUG-4.
11. BANCOS DE XOGADORES
Ao exterior da área exterior de seguridade do recinto de xogo, xunto a unha das bandas exteriores reservarase o espazo necesario para situar dous bancos de xogadores reservas dos equipos, ao nivel da superficie de xogo e non por baixo dela e de forma que non sexan accesibles aos espectadores.
Os bancos para xogadores reservas situaranse paralelos á liña exterior da área perimetral, en todo caso fóra da área perimetral e a unha distancia mínima da esta banda liña de 1,50 m. Se preverán asentos en cada banco para, polo menos, 8 persoas sentadas ou para o número que indique o Regulamento da Competición de que se trate. É recomendable que dispoñan de respaldo e estean protexidos das inclemencias meteorolóxicas e/ou de obxectos lanzados polos espectadores, se os houbese, esta protección pode ser de material transparente sempre que cumpra eficazmente a súa función. Véxase figura RUG-1.
12. MARCADOR
O marcador colocarase en situación de perfecta visibilidade para árbitros, xogadores e público e será resistente e estanco ás inclemencias meteorolóxicas para a súa colocación ao exterior. O marcador indicará o tempo do encontro con cronometro, o período, os nomes dos equipos e o tenteo.
13. ÁRBITRO DE VÍDEO
En competicións de alto nivel, cando así o requira a competición, disporase un espazo e a instalación técnica necesaria para asistir ao árbitro mediante o visionado do xogo en pantalla de vídeo.
14. MEGAFONÍA
En instalacións deportivas onde se vaian a celebrar competicións nacionais de alto nivel, a instalación deportiva deberá contar con instalación de megafonía. A instalación de megafonía debe permitir controlar de forma individual o sistema de son nas áreas onde se atopan os representantes dos medios de comunicación e comentaristas.
O sistema de megafonía debe estar deseñado para facer automaticamente avisos en caso de emerxencia, tanto a deportistas como aos espectadores.
15. CIRCUÍTO PECHADO DE TELEVISIÓN (CCTV)
En instalacións deportivas onde se vaian a celebrar competicións nacionais de alto nivel, a instalación deportiva deberá contar con instalación de circuíto pechado de televisión en cor para vixilancia dos espectadores, se así o requiren as autoridades de prevención da violencia no deporte, no entanto é recomendable prever a súa instalación. A instalación de circuíto pechado de televisión disporá de cámaras fixas e móbiles que controlen o interior e o exterior (bancada, accesos, etc.), subministración propia de electricidade e manexarase desde a sala de control organizativo da instalación.
16. UNIDADE DE CONTROL ORGANIZATIVO (UCO)
En instalacións deportivas onde se vaian a celebrar competicións nacionais de alto nivel, se así o requiren as autoridades de prevención da violencia no deporte, en razón á importancia da competición, o número de asistentes, a seguridade da mesma e a modalidade do seu desenvolvemento, disporase unha sala de control desde a que se teña unha visión xeral da instalación (pista, bancadas, etc.), esta unidade de control organizativo disporá, como mínimo, de circuíto pechado de televisión, megafonía e ligazóns de radio e telecomunicación, así como os demais medios que resulten necesarios para o control do recinto.
17. ESPAZOS AUXILIARES PARA Os DEPORTISTAS
17.1 VESTIARIOS, ASEOS DE DEPORTISTAS, ADESTRADORES
Se disporán, como mínimo dous vestiarios independentes, un para cada equipo. Os vestiarios disporán de zona de cambio de roupa con bancos e perchas, zona de duchas con espazo para secado e zona de aseos con cabinas de inodoros e lavabos.
Os vestiarios terán entradas independentes doutras zonas desde o campo de xogo, cada vestiario estará previsto para un nº mínimo de 23 usuarios.
Os vestiarios terán as características seguintes:
• Zona de cambio de roupa dos xogadores, equipada con bancos fixos cunha lonxitude mínima 0,65m/usuario, percheros ou armarios guardarropa e lousa.
• Zona de masaxes con, polo menos, dúas padiolas para masaxe, máquina de xeo e frigorífico.
• Zona de duchas, con chan antiescorregadizo e impermeable, cun non mínimo de 6 duchas e recomendado de 10 duchas.
• Zona de inodoros (2 mínimo, 3 recomendado), urinarios (2 mínimo, 3 recomendado), lavabos con espellos (2 mínimo, 4 recomendado) e secadores de pelo (2 mínimo, 4 recomendado).
O resto de características dos estes espazos será segundo o indicado na norma NIDE “Salas e Pavillóns” nos apartado vestiarios-aseos.
Se disporá unha sala de adestradores contigua a cada un dos vestiarios de equipo, con banco, percheros ou armarios guardarropa, lousa, inodoro, lavabo e ducha.
17.2 VESTIARIOS, ASEOS DE ARBITROS
Se disporá un vestiario para árbitrosIn addition to that provision should be made, que poderá utilizarse, cando non haxa competición, como vestiario de adestradores, monitores ou profesores. EstAll changing rooms xall be fitted with showers and toilets.e vestiario disporá de zona de cambio de roupa con bancos e perchas, zona de duchas con espazo para secado e zona de aseos con cabinas de inodoros e lavabos. En competicións de alto nivel deportivo a zona de cambio dotarase para 8 persoas. No mesmo vestiario ou anexo a el haberá unha zona para redacción de actas, informes, etc. co mobiliario apropiado. As características dos estes espazos será segundo o indicado na norma NIDE “Salas e Pavillóns” nos apartado vestiarios-aseos.
17.3 ENFERMARÍA – PRIMEIROS AUXILIOS
Se disporá de forma que o acceso a ela desde o campo de xogo sexa fácil e contará cunha rápida saída cara ao exterior aos vehículos de emerxencia para evacuación de accidentados, lesionados ou enfermos. Os espazos de circulación e portas terán a suficiente anchura para o paso de padiolas, os corredores terán un largo mínimo de 2,25 m e as portas 2,20 m. Estará equipada cunha mesa de exploración, padiola, unha mesa escritorio, cadeira de brazos, un armario botiquín, perchero e o equipo de material médico imprescindible para os primeiros auxilios. A sala de primeiros auxilios deberá estar dispoñible tanto para os deportistas como para o público se non existe outra específica para o público.
17.4 ÁREA DE CONTROL DE DOPAXE
En competicións oficiais disporase unha área de control de dopaxe, que terá un uso exclusivo para este fin. Debe cumprir os requisitos que establece a Orde PRE/1832/2011, do 29 de xuño, pola que se regula a área de control da dopaxe, o material para a toma de mostras e o protocolo de manipulación e transporte de mostras de sangue e disporá dos seguintes espazos:
• Unha sala de espera con cadeiras e frigorífico para bebidas non alcohólicas nin outras substancias que puidesen dar resultado adverso, así como recipiente/s para recollida dos envases das bebidas.
• Unha sala de traballo contigua á sala de espera e comunicada directamente con ela con mesa, cadeiras e un frigorífico con chave para gardar as mostras ata o seu traslado.
• Sala de toma de mostras de ouriños contiguos á sala de traballo (En caso de competicións para homes e mulleres é recomendable dúas) con inodoro, lavabo e espello
• Sala de extracción de sangue como sala adicional contigua á sala de traballo ou ben como un espazo incluído na esta sala de traballo. Se é sala adicional dotarase de frigorífico con chave para gardar as mostras ata o seu traslado.
17.5 ALMACÉN DE MATERIAL DEPORTIVO
Se disporá un almacén de material deportivo de tamaño suficiente para gardar material deportivo de rugby e poderase pechar con chave. Disporá de acceso fácil ou directo desde o campo de xogo sen obstáculos, cumprirá os requisitos da norma NIDE “Salas e Pavillóns”.
18. ESPAZOS AUXILIARES SINGULARES
18.1 OFICINAS DE ADMINISTRACIÓN
Son os espazos destinados ás persoas encargadas da xestión administrativa da instalación deportiva. O seu tamaño estará de acordo con o tamaño da instalación deportiva á que serve. Cumprirá os requisitos da norma NIDE “Salas e Pavillóns”.
Para as competicións internacionais de alto nivel, disporanse oficinas coa superficie e o equipamento necesario para os eventos previstos, recoméndase dispor dos seguintes espazos:
• Dúas salas de traballo e oficinas.
• Sala de traballo para delegados.
• Sala de reunións.
• Dous almacéns para almacenamento temporal de equipamento deportivo e equipamento técnico.
• Espacio para acreditación na entrada da instalación, con acceso directo desde o exterior. Os espazos de acreditación de Vips e medios de comunicación estarán diferenciados e separados do resto. Todos os espazos de acreditación estarán claramente sinalizados
18.2 VESTIARIOS DE PERSOAL
Os vestiarios de persoal serán dun tamaño en función do número de persoas que participan na conservación, mantemento e preparación do campo de xogo, limpeza, mantemento de instalacións técnicas, etc. Estes vestiarios disporanse separados da área de vestiarios de deportistas e de árbitros.
18.3 ALMACÉN DE CONSERVACIÓN E MANTEMENTO
Disporase un almacén ou almacéns para maquinaria, utensilios, produtos, etc. de conservación e mantemento do campo de xogo e da instalación deportiva con dimensións suficientes e poderase pechar con chave. Disporá de acceso fácil ou directo desde o campo de xogo sen obstáculos, cumprirá os requisitos da norma NIDE “Salas e Pavillóns”.
18.4 ESPAZOS PARA AUTORIDADES E PERSONALIDADES
En grandes instalacións deportivas disporase unha zona de recepción e estadía de autoridades e personalidades, que se atopará preto da Tribuna de autoridades a modo de antepalco.
Para competicións de alto nivel, requírese reservar espazos destinados a recibir aos convidados VIP cuxa dimensión depende do tipo de evento. Estes espazos, fóra do seu uso no evento, tamén poden ser utilizados para outros fins.
Así mesmo disporase de prazas de aparcadoiro con zona de acceso diferenciado e entrada directa ao interior da instalación e preto da zona de recepción.
18.5 ESPAZOS PARA Os MEDIOS DE COMUNICACIÓN
En grandes instalacións deportivas onde se desenvolvan importantes eventos deportivos disporanse espazos para os representantes dos medios de comunicación e as instalacións que requiren, estes espazos estarán separados das zonas de espectadores e con accesos independentes.
Para competicións de alto nivel, así mesmo, requírese que a instalación deportiva dispoña de entrada diferenciada para os medios de comunicación con zona de recepción e dos seguintes espazos.
• Tribunas para a prensa.
• Cabinas para comentaristas de radio e TV.
• Espacios para cámaras de TV.
• Salas de traballo de medios de comunicación.
• Sala de conferencias de prensa.
• Sala de traballo para a prensa.
• Zona mixta que permita aos representantes dos medios de comunicación falar e/ou entrevistar os xogadores.
• Aparcamiento reservado para medios de comunicación.
19 ESPAZOS PARA Os ESPECTADORES
Os espazos para os espectadores permitirán ver as competicións deportivas que teñan lugar e disporán dos espazos auxiliares necesarios como son: vestíbulo/s de acceso con zona e carteis de información, control de accesos, despachos de billetes, bar – cafetaría, aseos, guardarropa, etc. Os espazos para espectadores deseñaranse e construirán de forma que sexan accesibles para persoas con discapacidade de forma non discriminatoria, independente e segura, reservaranse prazas para persoas de mobilidade reducida (1 para usuarios de cadeira de rodas por cada 100 prazas ou fracción) e cumprirán a normativa nacional, autonómica e local para o efecto. Os espazos destinados aos espectadores cumprirán os requisitos do Código Técnico da Edificación (CCHE) e demais normativa vixente, en especial a de espectáculos públicos, accesibilidade e incendios. Así mesmo estes espazos cumprirán os requisitos da norma NIDE “Campos Grandes e Atletismo”.
As instalacións deportivas onde se vaian a realizar competicións deportivas de alto nivel deben dispor de accesos independentes para xogadores e árbitros distintos dos de público, de forma que non poidan entrar en contacto directo co público.
O non de espectadores a prever depende do nivel e do carácter do evento deportivo. En instalacións deportivas onde se vaian a celebrar competicións nacionais de alto nivel, recoméndase e preceptivo se así o requiren as autoridades de prevención da violencia no deporte, que se dispoñan localidades numeradas e con asentos para todos os espectadores.
A Tribuna de autoridades e personalidades estará nunha posición central, preto do campo de xogo e fronte aos bancos de xogadores. A zona non deberá ser accesible para o público. En competicións de alto nivel disporá de antepalco.
Tribunas de Participantes: Reservaranse un número suficiente de prazas nunha tribuna especial para os membros dos equipos e organizacións participantes no evento deportivo que non estean a disputar o encontro.
20 ACCESIBILIDADE
As instalacións deportivas para rugby deseñásense e construirán de forma que sexan accesibles para persoas con discapacidade, de forma non discriminatoria, independente e segura. Disporán dun itinerario exterior accesible á instalación e de itinerarios accesibles ao campo de xogo, os espazos deportivos auxiliares (Vestuarios, enfermaría, etc.) e os espazos para espectadores. Os citados espazos deportivos, auxiliares e para espectadores serán accesibles, cumprirán os criterios de accesibilidade que se indican na norma NIDE “Campos Grandes e Atletismo” así como a normativa nacional, autonómica e local para o efecto. Recoméndase que cumpran os requisitos das Normas UNE de “Accesibilidade”.
21 BIBLIOGRAFÍA BÁSICA
- Leis do xogo do rugby 2016. “World Rugby” (Federación Internacional de Rugby)
- Manual técnico de especificacións de rendemento de superficies artificiais para rugby, Edición 2016 “World Rugby”
- Regulamento de partidos e competicións 2015. Federación Española de Rugby.
- Rugby gradual Federación Española de Rugby.
- Normativa da Federación Española de Rugby para a homologación de campos de Rugby para competición nacional e internacional. Outubro de 2016.
- Normas UNE-EN de “Superficies e Equipamientos deportivos”
- Normas UNE-EN de “Iluminación de instalacións deportivas”
- Normas UNE-EN de “Instalacións para espectadores en instalacións deportivas”
- Normas UNE de “Accesibilidade”