TEN Tenis

	Dimensións totais da pista e bandas
O campo de xogo minitenis	Dimensións de pistas agrupadas
Os postes e a rede

 

0. AMBITO DE APLICACIÓN:

La presente Norma Reglamentaria é de aplicación en todas aquelas pistas que se realicen total ou parcialmente con fondos do Consello Superior de Deportes para a práctica do tenis e do tenis en cadeira de rodas e onde se vaian a celebrar competicións da Real Federación Española de Tenis (RFET). É competencia da este Federación deportiva a homologación de cada instalación para a organización de competicións oficiais de tenis. Este documento foi elaborado coa finalidade de normalizar os aspectos regulamentarios de toda instalación útil para a práctica dese deporte, para o que se tiveron  en conta os Regulamentos Internacionais vixentes e someteuse a consulta da Real Federación Española de Tenis.. 

 

1. TAMAÑO DO CAMPO DE XOGO:

El campo de xogo é un rectángulo cuxas dimensións son de 23,77 m x 8,23 m, para o xogo de individuais e de 23,77 m x 10,97 m para o xogo de dobres, medidas desde o bordo exterior das liñas que delimitan o campo de xogo. 

Estas dimensións corresponden ás seguintes medidas británicas: 78 pés x 27 pés para o xogo de individuais e de 78 pés x 36 pés para o xogo de dobres, (1 pé = 30,48 cm).

Para o tenis en cadeira de rodas utilízase a pista regulamentaria ou estándar antes descrita.

Ademais da pista completa regulamentaria ou estándar antes descrita, a pista de xogo de mini-tenis prevista para nenos e nenas de 10 anos de idade e menores, así como para outras idades e adultos para iniciación, de acordo con o Regulamento do Tenis e as recomendacións da Federación Internacional de Tenis (ITF), pode ser unha pista con menores dimensións, de acordo con as seguintes dimensións e criterios:

•    Pista designada como “Vermella”: Rectángulo de lonxitude entre 10,97 m (36 pés) e 12,80 m (42 pés) e de anchura entre 4,27 m (14 pés) e 6,10 m (20 pés). Etapa 3, recomendada para xogadores de idades comprendidas entre 5 e 8 anos e/ou nivel inicial.
•    Pista designada como “Naranja”: Rectángulo de lonxitude entre 17,68 m (58 pés) e 18,29 m (60 pés) e de anchura entre 6,10 m (20 pés) e 8,23 m (27 pés). Etapa 2, recomendada para xogadores de idades comprendidas entre 8 e 10 anos e/ou nivel medio.
•    Pista designada como “Verde”: Pista de dimensións completas. Etapa 1, recomendada para xogadores de idades comprendidas entre 9 e 10 anos e/ou nivel avanzado.

Las pistas indicadas pódense construír independentes ou habilitadas sobre unha pista de tenis estándar segundo indícase na figura TEN-1A, as pistas neste caso pódense marcar con cintas, liñas elásticas, pinturas temporais, etc. tamén se poden utilizar redes portátiles.

 

2. BANDAS EXTERIORES E SEGURIDADE:

Para facilitar o desenvolvemento, a visión do xogo e por seguridade, ao redor do campo de xogo haberá unha banda exterior libre de obstáculos (valo, parede, báculo de iluminación, etc.) con dimensións mínimas variables segundo o tipo de uso e o nivel deportivo, segundo o seguinte cadro :

 

BANDAS EXTERIORES m (pés)
	NIVEL DE XOGO
Espacio tras cada:	Recreativo	Competiciones Nacionales, Internacionales ITF Copa Davis  (Competicións zonais) Copa Federación (Zona Grupos), Entrenamiento alto nivel	Competiciones Nacionales * Internacionais ITF Copa Davis e Copa Federación (World Group)
Liña de fondo	5,486 (18)	6,40 (21)	8,23 (27)
Liña lateral	3,05 (10)	3,66 (12)	4,57 (15)

 * Recomendado en Competiciones Nacionales

Las dimensións totais da pista de tenis máis as bandas exteriores, para xogo de individuais e dobres, resultan:

 

DIMENSIÓNS TOTAIS PISTA DE TENIS E BANDAS EXTERIORES m (pés)
	NIVEL DE XOGO
DIMENSION	Recreativo	Competiciones Nacionales, Internacionais ITF Copa Davis (Competicións zonais) Copa Federación (Zona Grupos), Entrenamiento alto nivel	Competiciones Nacionales * Internacionais ITF Copa Davis e Copa Federación (World Group)
Largo	34,74 (114)	36,57 (120)	40,23 (132)
largo	17,07 (56)	18,29 (60)	20,11 (66)

 * Recomendado en Competiciones Nacionales

En instalacións cubertas onde se dispoñan pistas de tenis agrupadas paralelamente ás liñas laterais, sen valos delimitadoras e destinadas fundamentalmente ao ensino e o adestramento pódense reducir as bandas exteriores, considerando que ditas bandas son compartidas por ambas as pistas de forma que o único obstáculo é o poste da rede, de acordo con as dimensións que se indican no cadro seguinte:

 

BANDAS EXTERIORES ENTRE PISTAS AGRUPADAS (m)
	NIVEL DE XOGO
	Recreativo / Club	Entrenamiento alto nivel
Espacio entre dúas pistas adxacentes	3,66	7,32

 

 

3. TRAZADO DO CAMPO:

El trazado do campo de xogo será conforme coa figura

Las liñas de marcas terán unha anchura non inferior a 2,5 cm nin maior de 5 cm, excepto:

•    La liña central de saque e a marca central (liña que divide en dúas ás liñas de fondo por prolongación imaxinaria da liña central de saque) que terán sempre 5 cm.
•    Las liñas de fondo que poderán ter un largo non maior de 10 cm.

Todas as liñas serán do mesma cor, o cal será uniforme e facilmente distinguible da cor da superficie deportiva.

Todas as liñas forman parte da superficie que delimitan.

La verificación das dimensións e da marcaxe pode realizarse segundo o procedemento ITF CS 04/02 establecido na “Guía de produtos e métodos de ensaio, para pelotas de tenis, superficies clasificadas e pistas recoñecidas aprobadas pola ITF” para o que se necesita un dispositivo para medir distancias, calibrado a ±0,05%, tal como un medidor de distancias por láser ou unha cinta de aceiro.

 

4. ALTURA LIBRE DE OBSTÁCULOS:  

La altura entre a superficie do pavimento deportivo da pista e o obstáculo máis próximo tanto en instalacións interiores (cara inferior de teito, colgue de viga, luminaria, conduto de aire acondicionado, equipamentos colgados, etc.) como en instalacións ao aire libre, varía segundo o tipo de uso e o nivel deportivo, os valores a considerar indícanse no seguinte cadro:

 

 

ALTURA LIBRE MÍNIMA (m)
	NIVEL DE XOGO
Altura libre sobre:	Recreativo	Competiciones Nacionales*, Internacionais ITF (mínimo)	Competicións Internacionais ITF, Copa Davis Grupo Mundial, Competiciones Nacionales*
La rede	9,14	9,14	12
La liña de fondo	6,10
Extremos banda exterior	4,88

 * Recomendada en Competiciones Nacionales. En competicións ATP e WTA requírense 12,19 m (40 pés)

 

5. ORIENTACIÓN SOLAR:

 El eixo longitudinal da pista, en instalacións ao aire libre na nosa latitude, debe coincidir coa dirección xeográfica N-S, admitíndose unha variación comprendida entre 5º e 10º da este dirección xeográfica. Se debe procurar que os elementos que circundan a pista, como bancadas, edificios anexos, muros, etc., non produzan sombras proxectadas sobre partes da mesma, a pista debe estar toda en sol ou toda en sombra.

 

6. ILUMINACIÓN:

 

La iluminación artificial será uniforme e de maneira que non provoque deslumbramiento aos xogadores, aos xuíces nin aos espectadores.

Contará cos seguintes niveis mínimos de iluminación horizontal e rendemento de cor na área de xogo, de acordo con os criterios da norma UNE-EN 12193 “Iluminación de instalacións deportivas”, os cales se indican a seguir:

NIVEIS MÍNIMOS DE ILUMINACIÓN TENIS (interior)
NIVEL DE COMPETICIÓN	Iluminancia horizontal	Rend. Cor (Ra)
	Emed (lux)	Uniformidade Emin/ Emed
Competicións internacionais e nacionais	750	0,7	60
Competicións rexionais, adestramento alto nivel	500	0,7	60
Entrenamiento, deporte escolar e recreativo	300	0,5	20

 

Para evitar deslumbramientos, ningunha luminaria deberá situarse sobre o rectángulo do campo de xogo marcado, estendido a 3 m detrás das liñas de fondo e preferiblemente a toda a banda exterior tras a liña de fondo. Se recomenda colocar as luminarias paralelamente ás liñas laterais.

Las superficies interiores das pistas de tenis cubertas terán unha cor e reflectancia que favoreza a visibilidade da pelota. Son recomendables as cores azul ou verde para os fondos, os cales deben ser o máis uniforme posible.

No disporanse xanelas nos fondos das pistas de tenis de interior para evitar deslumbramientos.

En pistas ao exterior contarase cos seguintes niveis mínimos de iluminación e rendemento de cor e máximos de deslumbramiento (GR) que se indican na citada norma UNE-EN 12193:

NIVEIS MÍNIMOS DE ILUMINACIÓN TENIS (Exterior)
NIVEL DE COMPETICIÓN	Iluminancia horizontal	Rend. Cor (Ra)	GR
	Emed (lux)	Uniformidade Emin/ Emed
Competicións internacionais e nacionais	750	0,7	60	50
Competicións rexionais, adestramento alto nivel	500	0,7	60	50
Entrenamiento, deporte escolar e recreativo	300	0,5	20	55

 

En pistas ao exterior evitarase a contaminación lumínica na súa contorna e no ceo nocturno por reflexión e difusión da iluminación artificial, para o que o impacto lumínico potencial no medio ambiente valorarase de maneira que non alcance valores máximos de contaminación lumínica de acordo con os criterios da norma UNE-EN 12193 antes citada, nos seguintes conceptos:

 

VALORES MÁXIMOS DE CONTAMINACIÓN LUMÍNICA PARA INSTALACIÓNS DE ILUMINACIÓN EXTERIOR
Zona ambiental	Iluminación vertical en propiedades circundantes Ev (lux)	Intensidade das luminarias na dirección de potencial contaminación  lumínica I (cd)	Proporción de fluxo luminoso no hemisferio superior ULR (%)
	Máximo	Máximo recomendado	Máximo	Máximo recomendado	Máximo
E1 Zonas escuras como parques nacionais ou espazos protexidos	2	0	2.500	0	0
E2 Zonas de baixa luminosidade como áreas residenciais, industriais ou rurais	5	1	7.500	500	5
E3 Zonas de media luminosidade como industriais ou barrios residenciais	10	2	10.000	1.000	15
E4 Zonas de alta luminosidade como centros de cidade ou zonas comerciais	25	5	25.000	2.500	25

 

Así mesmo en estradas ou rúas próximas, limitaranse os efectos da instalación de iluminación en canto á redución da capacidade de visión de información esencial, segundo indica a referida norma UNE-EN 12193.

Para retransmisións de TV cor e gravación de películas requírese un nivel de iluminancia vertical en función da velocidade da acción e a dimensión do obxecto, na citada norma UNE-EN 12193, os deportes clasificáronse, nese sentido, en tres grupos A, B e C; o tenis pertence ao grupo B. El valor da iluminancia vertical varia coa distancia da cámara ao obxecto, para determinalo véxase o seguinte gráfico:

Nivel de iluminación vertical  a manter en función da distancia máxima de tiro das cámaras (UNE-EN 12193)

Para tomas de TV ou películas, os espazos circundantes á pista de tenis deben estar iluminados, de forma que o nivel de iluminación vertical sexa polo menos 0,25 do nivel de iluminación vertical da pista de xogo. Para maior información debe consultarse a norma citada.

En competicións ATP,  o nivel de iluminación mínimo recomendado é de 1.076 lux en Torneos “ATP World Tour” e se son televisadas en alta definición 2.000 lux. En Torneos “ATP Challenger Tour” o nivel de iluminación mínimo recomendado é de 750 lux, ademais para as competicións ATP os báculos de iluminación deben ter unha altura non inferior a 12,19 m. En competicións WTA requírense como mínimo 1.076 lux en pistas de interior. En competicións Copa Davis requírese un mínimo de 500 lux e de 1.200 lux para o Grupo mundial de Copa Davis. El sistema de iluminación proporcionará luz uniforme sobre toda a área de xogo.

 

7. PAVIMENTO DEPORTIVO:

Los diferentes tipos de pavimentos deportivos sobre os que se practica o tenis pódense resumir nos seguintes: Terra batida, formigón poroso, formigón non poroso, mesturas asfálticas con acabado de resinas, sintéticos, herba sintética e herba natural. Las características de cada superficie afectan o estilo de xogo e ao rendemento do mesmo.

La Federación Internacional de Tenis no seu “Guía de produtos e métodos de ensaio, para pelotas de tenis, superficies clasificadas e pistas recoñecidas” indica unha descrición das superficies deportivas para tenis desde o aspecto da súa construción e non do seu rendemento, nos seguintes tipos:

Tipo	Descrición
Acrílica / Poliuretano	Superficies de formigón ou asfalto recubertas con varias capas acrílicas ou de poliuretano, de cor, con area fina engadida para darlle textura para mellorar a adherencia e opcionalmente con capas de amortiguación. La capa superior da pista normalmente está formada por uns poucos mm.
Terra batida artificial	Superficie sintética coa aparencia de terra batida. Esta superficie componse normalmente dunha matriz de alfombra rechea de area e / ou granulados de caucho
Hierba artificial	Superficie sintética coa aparencia de herba natural excepto a cor. Estas superficies componse tipicamente dun tapiz recheo de area e/ou granulados de caucho.
Asfalto	Capa de áridos aglomerados con asfalto. Este tipo refírese a pistas nas que este material en si mesmo forma a superficie de xogo. Cuando utilízase como unha base para outras superficies (por exemplo acrílico), farase referencia só á superficie de xogo.
Bote vertical da pelota	Porcentaje de bote respecto a suelo rígido Método de ensayo ITF CS 05/01
Moqueta / Sintéticas	Superficie textil, de polímeros o caucho, que se suministra en rollos o capas de producto prefabricado.
Terra batida	Construída con áridos naturais non aglomerados, a última capa (recebo) realízase con árido moi fino (po) e ligados lixeiramente só con auga. Las máis comúns son a de arxila vermella (Terra Batida) a base de po de ladrillo.
Hormigón	Capa mestura de áridos aglomerados con cemento. Este tipo refírese a pistas nas que este material en si mesmo forma a superficie de xogo. Cuando utilízase como unha base para outras superficies (por exemplo acrílico), farase referencia só á superficie de xogo.
Hierba natural	Superficie de herba natural realizada con sementes seleccionadas.
Terra batida hibrida	Sistemas de terra batida revestida con soporte dunha alfombra.
Otros	Sistemas modulares de baldosas, madeira, etc.

 

Todas estas superficies poden ser permeables ou non permeables, excepto a terra batida e a herba natural que son sempre porosas.

La elección do tipo de pavimento ou superficie deportiva da pista de tenis debe considerar os aspectos ambientais do clima nas de exterior (choivas e xeadas invernais que poden limitar o seu uso por exemplo nas de terra batida) a intensidade de uso prevista que afecta á durabilidade da superficie fronte a un uso intenso (as de asfalto, formigón, acrílicas e sintéticas adoitan ter unha gran durabilidade), a utilización en calquera época do ano (porosas ou non porosas), o custo de construción e o custo de mantemento de cada unha delas (por exemplo as de terra batida e herba natural requiren un alto grao de mantemento) e a resposta da pista (rápida, media ou lenta) segundo indícase a seguir.  

Las superficies deportivas para tenis clasifícanse pola Federación Internacional de Tenis, na citada Guía, en canto ao seu rendemento nas seguintes categorías:

CATEGORÍA 1 (Lenta)
CATEGORÍA 2 (Medio-lenta)
CATEGORÍA 3 (Media)
CATEGORÍA 4 (Medio-rápida)
CATEGORÍA 5 (Rápida)

Esta clasificación baséase no criterio de “rapidez da pista”, segundo detállase a seguir. A pesar de ser tan ampla e diferente a tipoloxía dos pavimentos deportivos para tenis a “Guía de produtos e métodos de ensaio, para pelotas de tenis, superficies clasificadas e pistas recoñecidas aprobadas pola ITF”, no seu parte B “Guía de métodos de ensaio para superficies de pistas de tenis” indica unhas características e uns métodos de ensaio para avalialas, no entanto este ensaios non son obrigatorios aínda que se recomendados pola ITF. A seguir indícanse ditas propiedades ou características e os métodos de ensaio:
 

7.1 REQUISITOS E MÉTODOS DE ENSAIO DAS SUPERFICIES DEPORTIVAS DE TENIS:. 

1.    RAPIDEZ DA PISTA

Este concepto pretende establecer un criterio para clasificar as pistas en canto á interacción pelota-superficie, considerando a fricción da pelota coa pista o cal supón a redución da compoñente horizontal da velocidade da pelota tras o impacto coa pista e a enerxía de restitución que afecta á compoñente vertical da velocidade da pelota tras o rebote. La Clasificación da velocidade da pista CPR realízase mediante o método de ensaio ITF CS 01/02, con “canón de pelotas” e pelotas normalizadas, determinando no mesmo o Coeficiente de restitución “e” (COR) e o Coeficiente de fricción “μ” (COF), a seguir indícanse os valores de referencia:

 

Clasificación ITF da velocidade da pista (CPR)
CATEGORÍA	CPR (*)
1. Lenta	≤ 29
2. Medio-lenta	30-34
3. Media	35-39
4. Medio-rápida	40-44
5. Rápida	≥ 45

 

 

 

(*) CPR = 100(1- μ) + a(b - eT)
μ: Coeficiente de fricción
a: Constante de percepción de velocidade (150)
eT: Coeficiente de restitución ajustado a la temperatura T; eT = e + c(23 –T)
b: Coeficiente de restitución para todos os tipos de superficie (0,81)

 

 

Coeficientes de restitución e fricción	Categoría
Alta	Media	Baja
Coeficiente de restitución “e” (COR) (*)	≥ 0,85	0,79 – 0,84	≤ 0,78
Coeficiente de fricción “μ” (COF) (**)	≥ 0,71	0,56 – 0,70	≤ 0,55

 

 

 

(*) COR Coeficiente de restitución “e” (e = vfy/v iy) relaciona a velocidade vertical de rebote da pelota “vfy” coa velocidade vertical de incidencia “v iy”
Las superficies cun coeficiente de restitución COR de menos de 0,70 non se recomendan para o seu uso como pistas de tenis.. 
(**) COF Coeficiente de fricción µ = (vix - vfx)/viy(1 + e)
vix = velocidade horizontal de incidencia
vfx = velocidade horizontal de rebote
viy = velocidade vertical de incidencia
e = coeficiente de restitución

Las pistas de tenis percíbense como superficies de xogo rápido a medida que aumenta o índice de velocidade da pista CPR, o cal é por mor dunha diminución na fricción e / ou da restitución.

El índice CPR de velocidade da pista varía segundo a superficie da pista, por exemplo son tipos de pista 1 de Categoría lenta as de terra batida; son de tipo 2 Categoría medio-lenta as de formigón e asfalto; son de tipo 3 Categoría media xeralmente as sintéticas; son de tipo 4 Categoría medio-rápida as de herba artificial e son de Categoría rápida as de herba natural, algunhas de herba artificial e algunhas téxtiles. Las de revestimento acrílico son de velocidade variable segundo o contido de area da capa superficial, no entanto normalmente son de velocidade media.

2.    BOTE VERTICAL DA PELOTA

A pesar de que a altura do bote da pelota depende do seu ángulo de incidencia sobre a superficie, neste aspecto preténdese valorar a pista en canto á súa resposta ante a caída vertical sobre ela da pelota de tenis normalizada, desde unha altura de 127 ± 1 cm, medindo a altura que alcanza tras o impacto coa superficie da pista en relación coa altura de bote nunha superficie ríxida.

 

BOTE VERTICAL DA PELOTA
Porcentaje de bote respecto de chan ríxido	≥ 80% (La máxima variación entre valores puntuais de ensaio será ≤ 10)

3.    REGULARIDADE Ou UNIFORMIDADE SUPERFICIAL DA PISTA

La superficie da pista de tenis debe ser unha superficie plana libre de irregularidades que poidan afectar o bote da pelota ou ao tenista causando lesións, por tanto débense limitar as posibles imperfeccións da pista segundo indícase no cadro a seguir, o ensaio realízase con regra de 3 m, cuña graduada e soportes, segundo o método ITF CS 02/02:
 

REGULARIDADE SUPERFICIAL DA PISTA DE TENIS.	Tipo de Superficie
Acrílico	Terra artificial, herba artificial, moqueta, terra hibrida	Asfalto, formigón, outros (*)	Terra batida	Hierba natural
Diferencias máximas de nivel da superficie da pista (protuberancias, hondonadas)	6 mm	8 mm	6 mm
Desviacións	2 (PPA)/4TPA	4 (PPA)/ 8 TPA	(**)

(*) Las especificacións son para pistas porosas. Para pistas impermeables, tómase Acrílico.
(**)Las desviacións en terra batida ou herba natural de máis de 6 mm débense corrixir cando sexa posible.

TPA é a área total de xogo, considerándoa a 1 m ao interior do perímetro da pista. En onde haxa continuidade de pistas ou non hai perímetro definido tomarase a liña media entre a pista que se mide e a veciña ou 7,50 m desde o centro da rede a cada lado.
PPA é a área principal de xogo, terá 15 m de largo no sentido paralelo á rede e 30 m de longo a rede coincidirá coa liña central da PPA.

4.    PENDENTE E PLANEIDAD DA PISTA

La  pista de tenis debe ser unha superficie plana horizontal, no entanto admítese unha inclinación transversal cando sexa necesario para evacuación de auga en pistas ao exterior, segundo indícase no cadro a seguir, o ensaio realízase segundo o método ITF CS 03/03:
            

PENDENTE E PLANEIDAD DA PISTA	Tipo de Superficie
Acrílico	Terra artificial, herba artificial, moqueta, terra hibrida	Asfalto, formigón, outros	Terra batida	Hierba natural
Pendiente transversal máxima (se é necesario para favorecer a evacuación da auga)	1:100 1%	1:120 0,83%	1:200 0,50 %
Planeidad	± 15 mm (PPA)* ± 30 mm (TPA)*

*PPA: Área principal de xogo
*TPA: Área total de xogo

Las características antes indicadas débense verificar con ensaios “in situ” sobre a pista de tenis, no entanto pódense realizar ensaios de laboratorio previos para coñecer o índice de rapidez da pista e o bote vertical da pelota.

Los ensaios “in situ” e especialmente o índice de rapidez da pista e o bote vertical da pelota realizaranse en catro puntos da pista polo menos, en zonas que representen unha intensidade de uso alta, media e baixa e en marcas da pista, en puntos e dirección que indica a Guía ITF antes citada.

Los ensaios realizaranse despois que a superficie estea completamente terminada e estabilizada o cal require períodos de tempo diferentes segundo o tipo de superficie, o cal se acordará entre o promotor, o fabricante e o construtor.

A menos que a superficie estea deseñada para que as súas óptimas condicións sexan de uso en seco/mollado, os ensaios realizaranse en seco. Los ensaios realizados en pistas a altitude superior a 1.219  m (4.000 pés) utilizarán pelotas para xogar en altura como se indica no punto 9 “La pelota ou bóla”.

En todos os ensaios rexistraranse a temperatura máxima e mínima do aire, da superficie e das pelotas, así mesmo rexistrásense os valores máximo e mínimo da humidade e presión atmosférica e as condicións da pista, p. e.: seca, mollada, etc. El ensaio do índice de rapidez da pista non se debe realizar se a temperatura media das pelotas da proba non está entre 10º e 30º C.

Para pistas de tenis ao exterior con superficie deportiva sintética e para pistas de tenis con superficie deportiva de herba artificial, cumpriranse, ademais dos requisitos antes indicados, os requisitos que se indican no punto seguinte. 


7.2 PISTAS CON SUPERFICIES DEPORTIVAS SINTÉTICAS DE EXTERIOR, PREFABRICADAS O “IN SITU” 

Ademais dos requisitos antes indicados en 7.1 (Rapidez da pista, Bote vertical da pelota, Regularidade ou uniformidade superficial da pista, Pendiente e planeidad da pista), as superficies sintéticas de exterior, prefabricadas ou “in situ” para instalar nas pistas de tenis cumprirán os seguintes requisitos baseados na norma UNE-EN 14877:2014 “Superficies sintéticas para zonas deportivas ao aire libre. Especificaciones”:

1.    ENSAIOS DE LABORATORIO PREVIOS: En canto ás características do pavimento a instalar na pista de tenis deberán cumprir os seguintes valores respecto dos resultados de ensaio en laboratorio previamente á instalación do mesmo:
 

 

REQUISITOS SUPERFICIE SINTÉTICA PISTA DE TENIS EXTERIOR Ensayos de Laboratorio
Resistencia ao deslizamiento	En seco	80 - 110
En húmido	55 - 110
Redución de forza (Absorción impactos)	SA 11-19
SA 20-30
SA ≥ 31
Deformación vertical	£ 3mm
Permeabilidad á auga (Superficies permeables)	Velocidade de infiltración ≥ 150 mm/h
Resistencia a desgaste	Sen envellecer e despois dun envellecemento artificial segundo UNE-EN 14836, a máxima perda de masa será inferior a 4g (entre 500 e 1.500 ciclos)
Decoloración	Despois dun envellecemento artificial segundo UNE-EN 14836, a solidez de cor non debe ser inferior 3 cando se avalía coa norma UNE-EN-ISO 20105 A02
Propiedades en tracción	Sen envellecer e despois dun envellecemento artificial segundo UNE-EN 14836:	Resistencia a Tracción ≥ 0,4 Mpa
Alongamento de rotura ≥ 40%
Espesor Absoluto	≥ 7mm

 

 

 

2.    ENSAIOS “IN SITU”:

Tras a terminación da pista de tenis, ademais dos requisitos indicados anteriormente en 7.1, o pavimento deportivo debe cumprir os seguintes requisitos mediante ensaios “in situ” sobre a pista terminada:

 

REQUISITOS SUPERFICIE SINTÉTICA PISTA DE TENIS EXTERIOR Ensayos da instalación
Espesor	≥ 7 mm
Redución de forza* (Absorción impactos)	SA 11-19
SA 20-30
SA ≥ 31
Deformación vertical	£ 3mm
Resistencia ao deslizamiento*	En seco	80 - 110
En húmido	55 - 110
Resistencia a desgaste	Sen envellecer e despois dun envellecemento artificial segundo UNE-EN 14836, a máxima perda de masa será inferior a 4g (entre 500 e 1.500 ciclos)

 

 

 

* Todas as posicións de ensaio tamén deben estar nos límites de ± 5% do valor medio calculado en todas as posicións de ensaio.

Las posicións de ensaio realizaranse polo menos en catro puntos segundo indícase na figura:

Zonas de ensaio

 

Los requisitos indicados en 7.1 poden verificarse, tanto nos ensaios de laboratorio como nos ensaios da instalación, mediante os métodos de ensaio alí indicados ou polos métodos de ensaio da norma UNE-EN 14877:2014 e que se indican a seguir: Rapidez da pista mediante o ensaio de bote angular en seco UNE-EN 13865, Bote vertical da pelota mediante o método de ensaio UNE-EN 12235, Regularidade ou uniformidade superficial da pista mediante o método de ensaio UNE-EN 13036-7.

La Pendiente e planeidad da pista verificarase co método de ensaio indicado en 7.1.
 

7.3 PISTAS CON SUPERFICIES DEPORTIVAS DE EXTERIOR DE HERBA SINTÉTICA

Ademais dos requisitos antes indicados en 7.1 (Rapidez da pista, Bote vertical da pelota, Regularidade ou uniformidade superficial da pista, Pendente e planeidad da pista), as superficies de exterior de herba artificial para instalar nas pistas de tenis, cumprirán os seguintes requisitos baseados na norma UNE-EN 15330-1:2014 “Superficies deportivas de herba artificial para exterior. Especificacións para fútbol, hockey, rugby, tenis e uso multideportivo”

1.    ENSAIOS DE LABORATORIO PREVIOS: En canto ás características da superficie deportiva a instalar na pista de tenis deberán cumprir os seguintes valores respecto dos resultados de ensaio en laboratorio previamente á instalación do mesmo:

 

REQUISITOS SUPERFICIE DE HERBA SINTÉTICA PISTAS DE TENIS DE EXTERIOR Ensayos de laboratorio dos materiais
Tracción da alfombra de herba artificial	> 15 N/mm
Tracción das fibras de herba artificial	> 30 N para fibras fibriladas e > 8 N para fibras monofilamento.
Resistencia ao envellecemento das fibras de herba artificial	≥ 50% respecto da mostra non envellecida e non inferior aos valores de tracción antes indicados.
Cor	Despois dun envellecemento artificial segundo UNE-EN 14836, a solidez de cor será ≥ 3 na escala de grises, cando se avalía coa norma UNE-EN-ISO 20105 A02
Resistencia das xuntas cosidas	Antes do envellecemento, a resistencia das xuntas cosidas será  ≥ 1.000N/100 mm
Despois da inmersión en auga quente segundo UNE-EN 13744, a resistencia das xuntas cosidas será ≥ 75% do valor obtido antes do envellecemento e ≥ 1.000N/100 mm
Resistencia das xuntas pegadas	Antes do envellecemento, a resistencia das xuntas cosidas será  ≥ 600N/100 mm
Despois da inmersión en auga quente segundo UNE-EN 13744, a resistencia das xuntas cosidas será ≥ 75% do valor obtido antes do envellecemento e ≥ 60N/100 mm
Unión do penacho ou guecho de herba artificial	Forza de extracción do penacho: ≥ 30 N
Despois da inmersión en auga quente segundo UNE-EN 13744, a forza de extracción do penacho será: ≥ 75% do valor obtido antes do envellecemento e ≥ 30 N
Permeabilidad á auga (Superficies permeables)	Velocidade de infiltración ≥ 500 mm/h
Resistencia a tracción da capa amortiguadora de impacto	Resistencia a tracción >0,15 MPa
Despois do envellecemento por exposición ao aire segundo UNE-EN 13817, a resistencia máxima a tracción será: ≥ 75% do valor obtido antes do envellecemento e ≥ 0,15 MPa
Resistencia abrasión/desgaste de hierba sintética de pelo corto sin relleno (longitud de pelo inferior a 30 mm)	Máximo porcentaxe perda de masa 2% (2000 ciclos)

 

 

 

 

Ademais dos requisitos antes indicados en “Ensayos dos materiais” e dos requisitos indicados en 7.1, as superficies de herba artificial destinadas ao tenis deben cumprir os seguintes requisitos específicos:

REQUISITOS SUPERFICIE DE HERBA SINTÉTICA PISTAS DE TENIS.  DE EXTERIOR Ensayos de laboratorio
Redución de forza* (Absorción impactos)	El valor de absorción de impacto debe rexistrarse e facilitarse polo fabricante ou subministrador
Resistencia rotacional	La resistencia rotacional debe estar comprendida: entre 25 Nm e 50 Nm (usando a sola de ensaio de caucho liso, en condicións secas e húmidas)

 

 

 

También achegaranse os resultados de ensaio das propiedades de “Identificación do produto”, que indica a norma UNE-EN 15330-1:2014 citada, coas variacións permitidas na este norma.

2.    ENSAIOS “IN SITU”:

Tras a terminación da pista de tenis, ademais dos requisitos indicados anteriormente en 7.1, o pavimento deportivo debe cumprir os seguintes requisitos mediante ensaios “in situ” sobre a pista terminada:

 

REQUISITOS SUPERFICIE DE HERBA SINTÉTICA PISTAS DE TENIS.  DE EXTERIOR Ensaios “in situ”
Redución de forza* (Absorción impactos)	Clase SA 1ou SA 2 segundo a especificación do deseñador da instalación
Resistencia rotacional	La resistencia rotacional debe estar comprendida: entre 25 Nm e 50 Nm
Deformación vertical	£ 3mm
Resistencia ao deslizamiento*	En seco	80 - 110
En húmido	55 - 110
Permeabilidad á auga (Superficies permeables)	Velocidade de infiltración ≥ 180 mm/h

 

 

 

Las posicións de ensaio realizásense polo menos en catro puntos segundo indícase na figura:

Zonas de ensaio

Los requisitos indicados en 7.1 poden verificarse, tanto nos ensaios de laboratorio como nos ensaios “in situ”, mediante os métodos de ensaio alí indicados ou polos métodos de ensaio da norma UNE-EN 15330-1:2014 que se indican a seguir: Rapidez da pista mediante o ensaio de bote angular en seco UNE-EN 13865, Bote vertical da pelota mediante o método de ensaio UNE-EN 12235, Regularidade ou uniformidade superficial da pista mediante o método de ensaio UNE-EN 13036-7.

La Pendente e planeidad da pista verificarase co método de ensaio indicado en 7.1.

7.4 DOCUMENTACIÓN DA SUPERFICIE DEPORTIVA DE TENIS A ACHEGAR POLO FABRICANTE E INSTALADOR

El fabricante e o instalador do pavimento deportivo facilitarán ao titular da instalación ou ao promotor a documentación do mesmo que incluirá, polo menos, o seguinte:

Nome do produto.
Descrición dos compoñentes da superficie deportiva.
Descrición do procedemento de instalación da superficie deportiva.
Declaración de identificación do produto. En superficies de herba sintética incluíndo como mínimo as propiedades de identificación do produto, que indica a norma UNE-EN 15330-1:2014, coas variacións permitidas na este norma
Resultados das probas de ensaio de laboratorio da superficie deportiva.
Los resultados dos ensaios “in situ” e a súa conformidade cos requisitos esixidos.
Información sobre as operacións de mantemento e conservación da superficie deportiva.

 

8. A REDE E Os POSTES

El equipamento da instalación consta dos postes e a rede. Cumprirán as Reglas oficiais do Tenis e a norma UNE-EN 1510 “Equipos de tenis”.. 

 

8.1 A REDE

La rede divide na súa metade á pista, será de fibras sintéticas e estará suspendida dun cable de suxeición da rede que será de aceiro galvanizado ou resistente á corrosión, o cable terá un diámetro máximo de 8 mm. La dimensión do largo da malla será o suficientemente reducido para evitar que a pelota pase a través da mesma, recomendándose entre 4 e 5 cm.

Tendrá unha altura de 1,07 m no apoio dos postes, para o xogo de dobres ou de individuais. La altura no centro da rede será de 0,914 m, onde estará sostida tensa por unha faja de 5 cm de largo e de cor branca. Véxase a figura TEN-3.

La altura da rede no centro para nenos e nenas de 10 anos de idade e menores, adáptase ao nivel, de acordo con Reglas do Tenis, cos seguintes valores:

•    Pista designada como “roja” (etapa inicial), altura entre 0,800 y 0,838 m.
•    Pista designada como “laranxa” (etapa media), altura entre 0,800 e 0,914 m.

La rede remátase cunha banda superior de tea, lona ou sintética, de cor branca de anchura entre 5,0 e 6,35 cm unha vez encartada, polo seu interior vai o cable de suxeición da rede. La banda estará cosida á rede con dobre cosido con fío sintético de 50 N de forza de rotura ou con cosido simple con fío sintético de 100 N de forza de rotura.

La rede debe quedar totalmente estendida de maneira que ocupe completamente todo o espazo entre os postes, a banda superior e a superficie da pista, estendéndose nunha lonxitude entre eixos de postes de 12,80 m para o xogo de dobres e de 10,06 m para o de individuais La rede non debe estar tensa.

Los fíos constituíntes da rede, o cable de tensión e a banda superior terán a resistencia a rotura que indica a norma UNE EN 1510 citada e como mínimo esixirase a Clase C para competicións locais, rexionais, uso recreativo e escolar e a Clase A para competicións nacionais e internacionais e adestramento de alto nivel.

 

8.2 Os POSTES

Os postes non deberán ter máis de 15 cm de diámetro se son de sección circular nin medirán máis de 15 cm de lado se a súa sección é cadrada.

Para os partidos de dobres colocaranse dispondo os seus eixos a 0,914 m fóra de cada liña de dobres, véxase:

e a súa altura será tal que a parte superior do cable de suxeición da rede estea a unha altura de 1,07 m do chan.

Para os partidos de individuais, se se usa rede de individuais, os postes colocaranse dispondo os seus eixos a 0,914 m fóra de cada liña de individuais, véxase:

 e a súa altura será tal que a parte superior do cable de suxeición da rede estea a unha altura de 1,07 m do chan.

Cando se utilice a pista combinada para individuais e dobres, utilizando a rede de dobres para o uso de individuais, a rede suxeitarase á altura de 1,07 m polos chamados “paus de individuais” os cales terán unha sección non maior que un cadrado de 7,5 cm de lado ou se son circulares o diámetro non será maior de 7,5 cm. Os eixos dos “paus de individuais” colócanse a 0,914 m fóra da liña de individuais. Véxanse as figuras 

Un dos postes debe ter un dispositivo para axustar a tensión do cable de suxeición da rede e o outro debe ter un sistema de fixación do cable. Os postes deseñaranse de maneira que o cable de suxeición da rede sexa sostido e guiado por eles. Os postes non terán unha altura maior de 25 mm por encima da parte superior do cable da rede.

Os dispositivos de tensión do cable deben estar deseñados de forma que non se poidan soltar de forma inesperada cando se ensaien conforme á norma UNE EN 1510. Si existen manivelas deben ser desmontables, plegables ou quedar no interior do poste.

Os ángulos ou arestas expostas deben estar arredondados cun radio de polo menos 3mm.

Se existen ganchos de suxeición da rede e son abertos, esta parte non debe estar dirixida cara ao terreo de xogo. En calquera caso deben deseñarse para que non sexan perigosos para os xogadores.

Os postes deben estar fixados firmemente ao chan sen cables. Esta fixación pode ser mediante cajetines encaixados no chan, con base ancorada ao chan ou con bases auto-estables. Os cajetines serán resistentes á corrosión. Os postes poden realizarse en aceiro, metal lixeiro, material sintético ou madeira. El aceiro e o metal lixeiro deben ser inoxidables ou estar protexidos contra a corrosión.

 

9. A PELOTA Ou BÓLA

Cumprirá as Reglas oficiais do Tenis, será esférica, de cor branca ou amarelo con superficie exterior uniforme, con cuberta de tea, no caso de que teña costuras serán sen puntadas. La pelota será dalgún dos tipos que se indica a seguir, axustándose aos requisitos indicados:

 

 

 

(1)    Esta pelota pode ser con presión ou despresurizada. La pelota despresurizada terá unha presión interna non maior de 7 kPa (1 psi) e deberá utilizarse para xogar en altitude de máis de 1.219 m (4.000 pés) por encima do nivel do mar, debendo ser aclimatada durante 60 días ou máis á altitude do torneo específico.
(2)    Esta pelota tamén se recomenda para xogar en calquera tipo de superficie a altitude maior de 1.219m (4.000 pés) sobre o nivel do mar.
(3)    Pelota presurizada específica para xogar a altitude maior de 1.219 m (4000 pés) sobre o nivel do mar.
(4)    La cifra de deformación será a media dunha lectura individual efectuada segundo o tres eixos de simetría da pelota. Dúas lecturas individuais nunca diferirán en máis de 0,08 cm (0,31 polgadas) en cada caso.

El rebote da pelota mídese na parte inferior da mesma.

La deformación mídese comprimindo a pelota cunha carga de 95.64 ± 0.5 N e tomando a deformación con esa carga (Deformación cara adiante), a seguir prodúcese unha deformación de 2,54 cm (1 polgada) e inmediatamente invístese o proceso ata que se alcanza de novo a carga de ensaio de 95.64 ± 0.5 N e anótase de novo a deformación con esa carga (Deformación de retroceso).


Ademais das características antes indicadas, a pelota de tenis debe ser o suficientemente resistente para soportar os impactos repetidos a alta velocidade coa raqueta e coa superficie deportiva e terá unhas características de durabilidade de maneira que as propiedades ou características da pelota non se alteren substancialmente tras un determinado número de xogos, para o que tras o ensaio de durabilidade que simula os efectos de nove xogos dun partido, a pelota terá que satisfacer os requisitos de durabilidade que se indican na táboa seguinte:

 

Características de Durabilidade  da pelota (Regras do Tenis ITF)	MASA (g)	BOTE (cm)	DEFORMACIÓN CARA ADIANTE (cm)	DEFORMACIÓN DE RETORNO (cm)
CAMBIO MÁXIMO (1)	0,4	4,0	0,08	0,10

 

 

(1)    El maior cambio permisible nas propiedades especificadas que resulte da proba de durabilidade que se describe na edición actual de “ITF Approved Tennis Balls & Classified Court Surfaces” (Pelotas de tenis aprobadas e superficies de pistas clasificadas pola ITF). A proba de durabilidade utiliza equipo de laboratorio  para simular os efectos de nove xogos dun partido.

Para a elección do tipo de pelota, de entre o tres tipos de pelotas aprobados 1, 2 e 3, segundo o tipo de superficie da pista, pódese utilizar o seguinte criterio da ITF:

•    A pelota de tipo 1 (rápida) deberíase utilizar para xogar en superficies de velocidade baixa (lentas).
•    A pelota de tipo 2 ou “estándar” (velocidade media) deberíase utilizar para xogar en superficies de velocidade media-baixa, media e media-alta.
•    A pelota de tipo 3 (lenta) deberíase utilizar para xogar en superficies de velocidade alta (rápidas).

Las pelotas para nenos e nenas de 10 anos de idade e menores, así como para principiantes, pretenden facer máis fácil a aprendizaxe do tenis a nenos e principiantes de forma que son máis lentas e cun bote máis baixo e, por tanto, máis fáciles de golpear e máis brandas, comparadas coas amarelas. Hai tres tipos: Pelota vermella de etapa 3, laranxas de etapa 2, e a verde de etapa 1. A vermella ten dúas subcategorías: De espuma moldeada ou cortada e de feltro como as estándar. Os tipos das este pelotas, de acordo con Regras do Tenis, son os seguintes:

•    Pelotas de etapa 3 (vermellas), recomendadas para xogar en pista “vermella”, por xogadores de ata 8 anos de idade, utilizando unha raqueta de ata 58,4 cm (23 polgadas) de lonxitude.
•    Pelotas de etapa 2 (laranxas), recomendadas para xogar en pista “laranxa”, por xogadores de entre 8 e 10 anos de idade, utilizando unha raqueta de entre 58,4 cm (23 polgadas) e 63,5 cm (25 polgadas) de lonxitude.
•    Pelotas de etapa 1 (verdes), recomendadas para xogar en pista de dimensións completas, por xogadores confirmados de entre 9 e 10 anos de idade, utilizando unha raqueta de entre 63,5 cm (25 polgadas) e 66,0 cm (26 polgadas) de lonxitude.

En as competicións oficiais para nenos e nenas de 10 anos de idade e menores, soamente poderán utilizarse os tipos de pelotas indicados anteriormente.

Las características das pelotas das este etapas 1, 2 e 3 son:

 

 

 

(1)    A deformación será a media dunha soa lectura ao longo de cada un do tres eixos perpendiculares. No hai límite na diferenza entre as lecturas de deformación dianteiras individuais. Non hai ningunha especificación para a deformación de retorno
(2)    Os puntos de cor terán un tamaño e unha localización razoables.

 

10. A RAQUETA

A raqueta consiste nun marco con mango e o encordado que se sitúa na parte do marco denominado cabeza. A superficie de golpeo será plana con encordado de cordas cruzadas unidas ao marco e entrelazadas ou adheridas alternativamente onde se cruzan, terá idénticas características en ambas as caras.

El marco terá unha lonxitude máxima de 73,7 cm incluíndo o mango e a súa anchura total non será maior de 31,7 cm. A superficie de cordaje ou de golpeo terá unha lonxitude máxima de 39,4 cm e un largo total máximo de 29,2 cm medida perpendicularmente ao eixo longitudinal do mango.

A raqueta estará libre de obxectos adheridos, protuberancias ou dispositivos que permita cambiar materialmente a forma da raqueta, ou cambiar materialmente a distribución do peso na dirección do eixo longitudinal da raqueta, que puidese alterar o momento de inercia do eixo principal ou cambiar deliberadamente calquera propiedade física que poida afectar o funcionamento da raqueta durante o xogo. Se permite utilizar obxectos adheridos, protuberancias ou dispositivos aprobados como Tecnoloxía de Análise do Xogador, ou que se utilicen para limitar ou previr deterioracións e rachos ou vibración, ou no caso do marco, para distribuír o peso. Todos os obxectos, protuberancias e dispositivos permitidos para tales propósitos deben ser razoables en tamaño e localización. Non se construirá ou pegará á raqueta ningunha fonte de enerxía que poida cambiar ou afectar as súas características de xogo.

Las raquetas que non cumpran as especificacións non son válidas para xogar baixo as regras do tenis.

Os nenos e nenas de 10 anos de idade e menores utilizarán raquetas de menor lonxitude:

¥    Raqueta de ata 58,4 cm de lonxitude, para xogadores de 8 anos de idade e menos, (Etapa 3, con pelota e pista vermella).
¥    Raqueta de 58,4 cm a 63,5 cm de lonxitude, para xogadores de entre 8 e 10 anos, (Etapa 2, con pelota e pista laranxa).
¥    Raqueta 63,5 cm a 66,0 cm de lonxitude, para xogadores de entre 9 e 10 anos (Etapa 1, con pelota e pista verde ou completa).

El tamaño da empuñadura será apropiado para que o neno tómea con comodidade. Las empuñaduras demasiado grandes ou pequenas poden provocar o collelas forzadamente o que prexudica a aprendizaxe e o xogo e pode ocasionar lesións.

Os fabricantes das raquetas deberían utilizar ese código de cor (Rojo, Laranxa e Verde) para axudar á elección apropiada da raqueta. A falta do este código pódese seguir o criterio que indica o Programa Oficial “Tennis 10s” da ITF Federación Internacional de Tenis: “Cando o neno está de pé, coa raqueta apuntando cara abaixo, o extremo do marco debe estar a uns 3cm do chan. Se a raqueta tocará o chan, considérase demasiado longa”.
 

11. TENIS EN CADEIRA DE RODAS

A modalidade do tenis en cadeira de rodas practícase na mesma pista de xogo de tenis, coa rede á mesma altura e con iguais raquetas e pelotas, Ao xogador en cadeira de rodas permítenselle dous botes da pelota. El xogador debe devolver a pelota antes do terceiro bote, o segundo bote pode ser fose ou dentro dos límites da pista. A cadeira de rodas utilízana os xogadores con ou sen discapacidade física para desprazarse sobre a pista.

A cadeira de rodas pode estar construída con calquera material sempre que este material non sexa reflector e non supoña unha distracción ou obstáculo para o contrario.

A cadeira terá dúas rodas grandes, xeralmente anguladas respecto da vertical para favorecer a estabilidade e os xiros. Situadas na parte posterior da cadeira, ademais das este rodas grandes, xeralmente, disporá de varias rodas pequenas, dúas ou tres. A altura do asento, incluído o coxín será fixa. Así mesmo a cadeira debe dispor dun ou varios cintos elásticos para permitir as suxeicións para pés, para coxas e/ou para zona lumbar e cadeira.

Las rodas soamente disporán dun único aro propulsor e soamente usaranse as rodas e os aros propulsores para empuxar a cadeira, sen dispositivo algún que axude ao funcionamento da cadeira de rodas.

Non se permiten dispositivos de dirección, freado, engrenaxe ou ningún outro tipo de artefacto que poida axudar co funcionamento da cadeira de rodas, incluídos os sistemas de almacenamento de enerxía.

Os xogadores que reúnen os requisitos da regra 4.5 do Manual de Clasificación da ITF poden utilizar unha cadeira de rodas impulsada por motor ou motores eléctricos “cadeira de rodas motorizada”. As cadeiras de rodas con motor non deben exceder o 15 km/h de velocidade en ningunha dirección e unicamente serán controladas polo seu xogador.

A cadeira deberá ser estable nas accións do xogador de tenis e lixeira para facilitar ao xogador impulsarse con ela. A cadeira de rodas considérase como unha parte do corpo e todas as regras que se aplican ao corpo dun xogador tamén se aplicarán á cadeira de rodas.

 

12. XUÍZ DE CADEIRA, XUÍZ DE REDE, XUÍCES DE LIÑA E XUÍZ ÁRBITRO

Para o xuíz de cadeira, cando se designe tal xuíz, disporase unha cadeira con asento elevado a unha altura entre 1,83 m (6 pés) e 2,44 m (8 pés), situada a 0,914 m (3 pés) dun dos postes centrada na prolongación do plano da rede. A cadeira debe ser estable, confortable, cómoda e segura cunha base ampla, estará equipada cunha bandexa plegable para escritura. En instalacións ao aire libre, disporase no lado oeste da pista e disporá de soporte con antuca ou parasol. A cadeira non será fixa.

El xuíz de rede situarase no extremo contrario da rede, na proximidade do poste. Os xuíces de liña colocaranse nas liñas perimetrales na prolongación das liñas laterais, de saque, de fondo e central de saque. O xuíz árbitro colocarase á beira do xuíz de cadeira. Véxase a figura TEN-1.

En competicións de alto nivel disporase micrófono para o xuíz de cadeira con interruptor de aceso e apagado, facilmente axustable e non de man. Así mesmo a cadeira terá toma de corrente para alimentar e recargar dispositivos electrónicos utilizados polo xuíz de cadeira.
 

13. MARCADOR

O marcador colocarase en situación de perfecta visibilidade para xuíces, xogadores e público. O marcador pode ser manual. En competicións de ámbito nacional de alto nivel, disporase un marcador electrónico situado a unha altura e posición que poida ser visto correctamente polos xogadores, xuíces e espectadores. Os marcadores e pantallas de vídeo colocásense a unha altura mínima de 12,19 m (40 pés) sobre a superficie da pista, de forma que non arroxen sombra sobre a pista. A cor e a súa disposición na esquina ou os lados da pista non interferirán no xogo nin orixinarán distracción aos xogadores.

 

14. CERRAMENTO, PROTECCIÓNS CONTRA O VENTO. CORTINAS SEPARADORAS

En pistas de tenis ao aire libre existirá un cerramento no límite das bandas exteriores ou máis aló, para evitar a saída ao exterior das pelotas, a altura deste cerramento será polo menos de 4 m nos fondos e nos laterais ata unha distancia de 9 m, o resto do cerramento dos laterais será de polo menos 3 m.

Se disporán dúas portas no cerramento, instaladas nos laterais, dando ás bandas de seguridade tras as liñas de fondo. A anchura dunha das portas será suficiente para o paso de cadeiras de rodas nas pistas para tenis en cadeira de rodas e para os equipos de mantemento da pista, dispondo dun largo libre de 1 m e recomendado de 1,20 m.

O cerramento consistente en malla metálica terá un largo de malla inferior ao diámetro da pelota de tenis, sendo un valor recomendado entre 4 a 5 cm. Os cerramentos de malla metálica serán inoxidables ou estarán protexidos da corrosión. Os cerramentos non se deformaran polo impacto da pelota nin provocasen rebotes das mesmas.

O cerramento en pistas con bancada para espectadores non debe molestar a visión por parte do público.

Para reducir a acción do vento sobre a pista pódense dispor proteccións contra o vento, que poden consistir en teas suxeitas ao cerramento, as cales deben ser dunha cor que contraste co da pelota para permitir unha boa visibilidade da mesma. 

En pistas de tenis de interior entre pistas consecutivas, co obxecto de parar as pelotas entre elas, poderanse dispor cortinas perimetrales separadoras consistentes en mallas cuxo largo libre impedirá que a pelota pase a través da mesma, recomendándose entre 4 e 5 cm. Se se pretende evitar distracción entre os xogadores de pistas consecutivas, a parte inferior da cortina separadora ata 2 m, substituirá a malla por cortina opaca ignifuga. As cortinas e mallas separadoras terán a posibilidade de recollerse horizontal ou verticalmente.

As cores de valos, paredes, etc. non serán de cor branca, amarelo ou cores claras que poidan interferir a boa visión dos xogadores.

 

15. MEGAFONÍA

 En instalacións deportivas onde se vaian a celebrar competicións nacionais de alto nivel, a instalación deportiva deberá contar con instalación de megafonía. A instalación de megafonía debe permitir controlar de forma individual o sistema de son nas áreas onde se atopan os representantes dos medios de comunicación e comentaristas.

O sistema de megafonía debe estar deseñado para facer automaticamente avisos en caso de emerxencia, tanto a deportistas como aos espectadores.

 

16. CIRCUÍTO PECHADO DE TELEVISIÓN (CCTV)

En instalacións deportivas onde se vaian a celebrar competicións nacionais de alto nivel, a instalación deportiva deberá contar con instalación de circuíto pechado de televisión en cor para vixilancia dos espectadores, se así o requiren as autoridades de prevención da violencia no deporte. A instalación de circuíto pechado de televisión disporá de cámaras fixas e móbiles que controlen o interior e o exterior (bancada, accesos, etc.), subministración propia de electricidade e manexarase desde a sala de control organizativo da instalación.

 

17. UNIDADE DE CONTROL ORGANIZATIVO (UCO)

En instalacións deportivas onde se vaian a celebrar competicións nacionais de alto nivel, se así o requiren as autoridades de prevención da violencia no deporte, en razón á importancia da competición, o número de asistentes, a seguridade da mesma e a modalidade do seu desenvolvemento, disporase unha sala de control desde a que se teña unha visión xeral da instalación (pista, bancadas, etc.), dita unidade de control organizativo disporá, como mínimo, de circuíto pechado de televisión, megafonía e ligazóns de radio e telecomunicación, así como os demais medios que resulten necesarios para o control do recinto.

 

18. ESPAZOS ÚTILES Ao DEPORTE
 

18.1 ESPAZOS PARA XUÍCES, ASENTOS DE XOGADORES

Os asentos dos xogadores, situaranse xunto á liña perimetral da banda exterior e a ambos os dous lados do xuíz de cadeira. Os bancos non estarán fixos e poderán estar equipados, en instalacións ao aire libre, con antuca ou parasol. Véxase:

 

18.2 VENTILACIÓN, TEMPERATURA E HUMIDADE DO AIRE

O espazo da pista de tenis de interior disporá de ventilación e calefacción ou climatización e cumprirá os requisitos que se indican na norma NIDE “Salas e Pavillóns” Espacios deportivos, Pista Polideportiva. A temperatura mínima non debe ser inferior a 15º C. En instalacións deportivas de interior para competicións de alto nivel, manterase un rango de temperaturas entre 18ºC e 25ºC e unha humidade relativa entre 45%-60%.

En pistas de interior con superficie de terra batida débese evitar un quecemento desigual e o secado da superficie.

A impulsión e extracción de aire do sistema de ventilación, calefacción e climatización deseñásense de forma que o ruído producido non supere os 45 dB.
 

18.3 ACÚSTICA


En pistas de tenis de interior, para favorecer o alto grao de concentración que require o tenis, coidarase a acústica de forma que se evite a existencia de ecos e ruídos, dispondo teitos e paramentos con capacidade de absorción acústica. O coeficiente de reverberación cumprirá os requisitos que se indican na norma NIDE “Salas e Pavillóns” Espazos deportivos, Pista Polideportiva, sendo en calquera caso o coeficiente de reverberación inferior a 3 segundos en frecuencias superiores a 500Hz.
 

18.4 PISTAS DE ADESTRAMENTO E DE COMPETICIÓN


Para competición así como para adestramento e tecnificación, ademais da pista ou pistas centrais da instalación deportiva, necesítase dispor polo menos outra e recomendado dúas, con idéntica superficie en caso de competición. O pavimento deportivo terá as características descritas no punto 7 para ese uso. A iluminación será a indicada no punto 6 para ese uso, de 500 lux como mínimo.

En competicións oficiais da Real Federación Española de Tenis, requírense o seguinte nº mínimo de pistas de tenis con idéntica superficie, segundo o nº de xogadores en polo menos un dos cadros (fase previa ou final), sen incluír as de adestramento:

    Hasta 16 xogadores:        1 pista. 
    De17 a 24 xogadores:        2 pistas. 
    De 25 a 48 xogadores:    3 pistas. 
    De 49 a 64 xogadores:    5 pistas. 
    Más de 64 xogadores:        6 pistas. 

En competicións e adestramento de alto nivel débese dispor un ximnasio cunha superficie de, polo menos, 50m2 con equipos de adestramento cardiovasculares, equipos de musculación e zona  para flexibilidade e relaxación cun espello de corpo enteiro.

Para determinadas condicións de adestramento poden disporse medias pistas de adestramento contra muro de fondo de altura mínima de 3m onde se sinala a rede. Este muro puiden suplementarse con malla ou rede para evitar perdas de pelotas

 

19. ESPAZOS AUXILIARES PARA Os DEPORTISTAS

 

19.1 VESTIARIOS E ASEOS DE DEPORTISTAS

Se disporán, como mínimo, dous vestiarios independentes, se os vestiarios dan servizo a varias pistas de tenis adecuarase o tamaño e/ou o non dos mesmos ao non de pistas de acordo con os criterios do punto 6.1 Pistas deportivas da norma NIDE “Pistas Pequeñas” para pistas ao aire libre ou do punto 6 Condicións de deseño: Tipoloxía de salas e pavillóns da norma NIDE “Salas e Pavillóns” para pistas de interior. Os vestiarios disporán de zona de cambio de roupa con bancos e perchas, zona de duchas con espazo para secado e zona de aseos con cabinas de inodoros e lavabos. As características dos este espazos detállanse no punto 7 da citada norma NIDE “Salas e Pavillóns”.

Para competicións deportivas de alto nivel os vestiarios estarán situados o máis preto posible da pista de xogo e con acceso directo protexido á mesma. 
 

19.2 VESTIARIOS, ASEOS DE JUECES

Se disporá un vestiario para xuíces, que poderá utilizarse, cando non haxa competición, como vestiario de adestradores, monitores ou profesores. Estes vestiarios disporán de zona de cambio de roupa con bancos e perchas, zona de duchas con espazo para secado e zona de aseos con cabinas de inodoros e lavabos. No mesmo vestiario ou anexo a el haberá unha zona para redacción de actas, informes, etc. co mobiliario apropiado. Así mesmo as características dos este espazos detállanse na norma NIDE “Salas e Pavillóns”. 
 

19.3 VESTIARIOS E SALA DE DELEGADOS

Para competicións nacionais e internacionais de alto nivel, tamén é necesario prever unha sala con chave, para cambio de roupa e deixar obxectos persoais para técnicos federativos, así como unha pequena sala de reunións e descanso para eles. Disporán de zona de aseos con inodoro e lavabo.

 

19.4 VESTIARIO DE RECOGEPELOTAS

En competicións nacionais e internacionais, cando así se requira, deben preverse dous vestiarios independentes para nenos e nenas recogepelotas.

 

19.5 ENFERMARÍA – PRIMEIROS AUXILIOS

Se disporá de forma que o acceso a ela desde a pista sexa fácil e contará cunha rápida saída cara ao exterior para evacuación de accidentados, lesionados ou enfermos. Estará equipada cunha mesa de exploración, padiola, unha mesa escritorio, cadeira de brazos, un armario botiquín, perchero e o equipo de material médico imprescindible para os primeiros auxilios. A sala de primeiros auxilios deberá estar dispoñible tanto para os deportistas como para o público se non existe outra especifica para o público.

En competicións deportivas de alto nivel, pode ser necesaria unha sala de primeiros auxilios por separado para os xogadores e outra para o público. A sala de primeiros auxilios para os xogadores disporase de maneira que poida ser alcanzada directa e rapidamente polos servizos de emerxencia desde o exterior, así como desde a pista de xogo en si. Se situará a nivel da pista con fácil e rápida saída ao exterior, os accesos estarán libres de obstáculos, polo que o xogador lesionado poderá ser trasladado alí rapidamente. A sala de primeiros auxilios para o público permitirá administrar os primeiros auxilios ao público que o necesite. Deberá ser facilmente accesible desde a bancada e desde as ambulancias no exterior a través de rutas reservadas. En ambas as áreas incluirase un inodoro e un lavabo preferiblemente cunha antesala que permite o acceso directo desde a sala de primeiros auxilios. Deberán estar equipadas con padiola, mesa, cadeira de brazos e armario botiquín debidamente equipado con material para primeiros auxilios.

 

19.6 ÁREA DE CONTROL DE DOPAXE

En competicións oficiais disporase a área de control de dopaxe, que terá un uso exclusivo para este fin. Debe cumprir os requisitos que establece a Orde PRE/1832/2011, do 29 de xuño, pola que se regula a área de control da dopaxe, o material para a toma de mostras e o protocolo de manipulación e transporte de mostras de sangue e disporá dos seguintes espazos: 

•    Unha sala de espera con cadeiras e frigorífico para bebidas non alcohólicas nin outras substancias que puidesen dar resultado adverso, así como recipiente/s para recollida dos envases das bebidas.
•    Unha sala de traballo contigua á sala de espera e comunicada directamente con ela con mesa, cadeiras e un frigorífico con chave para gardar as mostras ata o seu traslado.
•    Sala de toma de mostras de ouriños contiguos á sala de traballo (En caso de competicións para homes e mulleres é recomendable dúas) con inodoro, lavabo e espello.
•    Sala de extracción de sangue como sala adicional contigua á sala de traballo ou ben como un espazo incluído en dita salga de traballo. Se é sala adicional dotarase de frigorífico con chave para gardar as mostras ata o seu traslado.
 

19.7 ALMACÉN DE MATERIAL DEPORTIVO

Disporase un almacén de material deportivo de tamaño suficiente para gardar material deportivo de tenis e poderase pechar con chave. Disporá de acceso fácil ou directo á pista deportiva e desde o exterior da instalación deportiva sen obstáculos, cumprirá os requisitos da norma NIDE “Salas e Pavillóns”.

 

20. ESPAZOS AUXILIARES SINGULARES

 

20.1 OFICINAS DE ADMINISTRACIÓN, OFICINA DO TORNEO E SALA DE ACREDITACIÓN

Son os espazos destinados ás persoas encargadas da xestión administrativa da instalación deportiva. O seu tamaño estará de acordo con o tamaño da instalación deportiva á que serve. Cumprirá os requisitos da norma NIDE “Salas e Pavillóns”.

Para as competicións de alto nivel, disporase oficina do torneo coa superficie e o equipamento necesario para os eventos previstos. A oficina do Torneo terá liña telefónica e conexión a Internet a disposición do Xuíz Árbitro da competición.

Disporase espazo ou sala para acreditación no vestíbulo de entrada, con acceso directo desde o exterior. Os espazos de acreditación de Vips e medios de comunicación estarán diferenciados e separados do resto. Todos os espazos de acreditación estarán claramente sinalizados.

 

20.2  VESTIARIOS DE PERSOAL

Os vestiarios de persoal serán dun tamaño en función do número de persoas que participan na preparación da pista de xogo, limpeza, mantemento de instalacións técnicas, etc. Estes vestiarios disporanse separados da área de vestiarios de deportistas e de árbitros. 
 

20.3 ESPAZOS PARA AUTORIDADES E PERSONALIDADES

En grandes instalacións deportivas onde se vaian a celebrar competicións deportivas relevantes, disporase unha zona de recepción e estadía de autoridades e personalidades, que se atopará preto da Tribuna de autoridades a modo de antepalco.

Para competicións de alto nivel, requírese reservar espazos destinados a recibir aos invitados VIP nunha forma apropiada, cuxa dimensión depende do tipo de evento. Así mesmo disporase de prazas de aparcadoiro con acceso diferenciado e entrada directa ao interior da instalación e preto da sala de hospitalidade.

 

20.4 ESPAZOS PARA Os MEDIOS DE COMUNICACIÓN

En grandes instalacións deportivas onde se desenvolvan importantes eventos deportivos disporanse espazos para os representantes dos medios de comunicación e as instalacións que requiren, este espazos estarán separados das zonas de espectadores e con accesos independentes. 
Para competicións de alto nivel, así mesmo, requírese que a instalación deportiva teña entrada diferenciada para os medios de comunicación con zona de recepción e dispoña dos seguintes espazos: 

    •    Tribunas para a prensa. 
    •    Cabinas para comentaristas de radio e TV. 
    •    Espazos para cámaras de TV. 
    •    Salas de traballo de medios de comunicación. 
    •    Sala de conferencias de prensa. 
    •    Sala de traballo para a prensa. 
    •    Zona mixta (zona que permite aos representantes dos medios de 
comunicación falar e/ou entrevistar os xogadores) 
    •    Preverase un aparcadoiro reservado para zona de medios de comunicación, entrada directa e diferenciada ao interior da instalación deportiva. 

 

 

21. ESPAZOS PARA Os ESPECTADORES

Os espazos para os espectadores permitirán ver as competicións deportivas que teñan lugar e disporán dos espazos auxiliares necesarios como son: vestíbulo/s de acceso con zona e carteis de información, control de accesos, despachos de billetes, bar – cafetaría, aseos, guardarropa, etc. Os espazos para espectadores deseñaranse e construirán de forma que sexan accesibles para persoas con discapacidade de forma non discriminatoria, independente e segura, reservaranse prazas para persoas de mobilidade reducida (1 para usuarios de cadeira de rodas por cada 100 prazas ou fracción) e cumprirán a normativa nacional, autonómica e local para o efecto. Os espazos destinados aos espectadores cumprirán os requisitos do Código Técnico da Edificación (CTE) e demais normativa vixente, en especial a de espectáculos públicos, accesibilidade e incendios. Así mesmo estes espazos cumprirán os requisitos das normas NIDE “Pistas Pequeñas” e “Salas e Pavillóns”. 
As instalacións deportivas onde se vaian a realizar competicións deportivas de alto nivel deben dispor de accesos independente para xogadores e xuíces distintos dos de público, de forma que non poidan entrar en contacto físico co público. 
En competicións deportivas de alto nivel, o público debe estar situado sempre fose da área do campo de xogo. 
O non de espectadores a prever depende do nivel e do carácter do evento deportivo. 
En competicións oficiais da Real Federación Española de Tenis, recoméndase dispor do seguinte non mínimo de asentos: 

•    Aforo mínimo de 500 espectadores sentados en Master Nacional, Campeonato de España absoluto e por Equipos de Clubs e Campionato de España Veteranos.
•    Aforo mínimo de 300 espectadores sentados en Campionatos de España Junior, Cadete, Infantil, Alevín, Autonómicos e outros.

En competicións internacionais de alto nivel requírese un nº mínimo de asentos, dependendo do tipo de torneo, segundo indícase a seguir:

•    ATP (Asociación de tenistas profesionais):
Masters Series 1000:    12.000 (combinado masculino e feminino), 10.000 (non combinado)
Masters Series 500:     7.000 (ao aire libre), 6.000 (interior)
Masters Series 250:     3.500 (ao aire libre), 2.500 (interior)

•    WTA (Asociación de tenis feminino):
Premier obrigatorio:    10.000 (ao aire libre), Tour (interior)
Premier 5:         7.500 (ao aire libre), 4.500 (interior)
Premier:         5.000 (ao aire libre), 4.000 (interior)
Internacional         2.500

•    Copa Davis:
Grupo Mundial: aforo mínimo de 4.000 asentos (A excepción primeira rolda e rolda de clasificación do Grupo Mundial).

As instalacións cunha capacidade de máis de 500 espectadores terán as bancadas divididas en sectores convenientemente separados. Os elementos de separación cumprirán a norma UNE-EN 13200-3 “Elementos de separación. Requisitos”. A capacidade de cada sector non deberá exceder de 500 espectadores. Cada sector terá polo menos 2 saídas. Os sectores destinados aos espectadores deberán estar equipados con aseos e servizos de primeiros auxilios. Tamén se recomenda a disposición de áreas de refrixerio e descanso para os espectadores.

La Tribuna de autoridades e personalidades estará nunha posición central, preto da pista e fronte aos bancos de xogadores e estará próxima á sala de hospitalidade. A zona non deberá ser accesible para o público. En competicións de alto nivel disporá de antepalco e será adecuada para, polo menos, 50 persoas.

Tribunas de Participantes: Reservaranse un número suficiente de prazas nunha tribuna especial para os membros dos equipos e organizacións participantes no evento deportivo que non estean a disputar o encontro.

Cando estean constituídos por bancadas temporais desmontables, cumprirán os requisitos da normativa vixente que lles sexa de aplicación, así mesmo cumprirán as normas UNE-EN 13200-6 Instalacións para espectadores. Parte 6: Bancadas (temporais) desmontables e UNE-EN 13200-1 Instalacións para espectadores. Parte 1: Criterios xerais de deseño, de acordo con o seguinte:

•    As bancadas temporais desmontables preveranse para espectadores sentados.
•    En cuanto a a correcta visibilidade da bancada por parte dos espectadores cumpriranse as recomendacións en canto ás liñas de visión de ÚNEA-EN 13200-1 Instalacións para espectadores. Parte 1: Criterios xerais de deseño, que se indican na norma NIDE SP-Salas e Pavillóns, nas súas apartado instalacións para espectadores e as figuras correspondentes.
•    A estrutura portante da bancada soportará as forzas estáticas e dinámicas producidas polos espectadores, así como outras accións previsibles como peso propio, vento, etc. Deseñarase de forma que teña a resistencia e estabilidade suficiente fronte a ditas accións. A seguir indícanse as sobrecargas de uso a considerar:
•    Cargas uniformes en zonas de asentos fixos: 4,0 kN/m2
•    Cargas uniformes en zonas de aglomeración de persoas: 5,0 kN/m2
•    Cargas puntuais de 1kN espaciadas segundo unha retícula de 0,5 x 0,5 m, área de aplicación 0,2 x 0,2 m.
•    Carga horizontal teórica por movementos de espectadores de, polo menos, 6% da carga vertical. A esta carga debe engadirse a acción do vento e a posible acción sísmica.
•    Coeficiente parcial de seguridade de sobrecargas de uso: 1,50.
•    Frecha de elementos horizontais non maior de 1/200.
•    Desplazamientos horizontais non maiores de 1/250.
•    Vibracións por efecto do movemento rítmico de persoas, será maior de 3,4 Hz.
•    Sistema de cimentación que permita o traslado das cargas ao terreo sen deformacións nin asentos da estrutura.
•    As bancadas temporais desmontables disporán en todo o seu perímetro de barreiras de protección para seguridade fronte ao risco de caídas, cunha altura mínima de 1,00 m e de 1,10 m para rega de caídas de altura maior ou igual a 6 m. As barreiras ou varandas que poidan interferir as liñas de visión poden ter unha altura de 0,90 m pero a diferenza de cota do risco de caída será inferior a 6 m. As barreiras fronte a corredores graduados ou escaleiras ou situadas en vías de evacuación onde se produce cambio de dirección dos espectadores terán unha altura mínima de 1,10 m. As barreiras de protección non serán facilmente escalables para o que non disporán de elementos horizontais que poidan servir de puntos de apoio e non terán risco de atrapamiento, de forma que as aberturas na mesma non deixarán pasar unha esfera de 10 cm de diámetro. As barreiras deberán resistir accións de forzas horizontais uniformemente distribuídas cuxo valor non será inferior a 3,0 kN/m.
•    As vías de entrada, distribución e saída de espectadores na bancada temporal desmontable, tales como pasos, corredores, corredores graduados, etc. garantirán unha entrada e saída cómoda e segura mesmo en caso de emerxencia. O tempo de evacuación da bancada para que os espectadores alcancen un sitio seguro será como máximo de 8 minutos.
•    Os pasos ou corredores entre filas de asentos que teñan saída polos dous extremos, serán horizontais e terán un largo mínimo de 0,35 m ata 18 asentos e 1,25 cm máis por cada asento adicional, para 30 asentos ou máis o largo será maior ou igual de 0,45 m. O nº máximo de asentos en filas con saídas polos dous extremos será de 40.
•    Os pasos ou corredores entre filas de asentos que teñan saída só por un extremo, serán horizontais e terán un largo mínimo de 0,35 m ata 9 asentos e 2,50 cm máis por cada asento adicional cun máximo de 12 asentos.
•    Cada asento terá un largo mínimo de 0,45 m se non teñen apoyabrazos e de 0,50 m con apoyabrazos, cando non haxa asentos individuais cada praza disporá dun largo de 0,50 m, a altura do asento será de 0,45 cm respecto da plataforma horizontal de apoio dos pés e o fondo do asento será de 0,35 m como mínimo.
•    Os corredores graduados de acceso ás localidades da bancada e as escaleiras terán chanzos con dimensión constante de contrahuella a cal non será maior de 0,20 m, darán acceso a nivel ás filas de espectadores e terán un largo mínimo de 1,20 m. Os banzos disporán de tabica sen bocel.
•    As aberturas existentes en calquera parte da bancada serán tales que non deixarán pasar unha esfera de 10 cm de diámetro.
•    Disporanse aseos temporais suficientes de acordo con o nº de espectadores previsto, os cales cumprirán as normas sanitarias vixentes. En ausencia de normativa específica tomarase como referencia para o nº de aseos a prever a norma NIDE PP-Pistas Pequenas.
 

22. ACCESIBILIDADE

As instalacións deportivas para tenis deseñásense e construirán de forma que sexan accesibles para persoas con discapacidade, de forma non discriminatoria, independente e segura. Disporán dun itinerario exterior accesible á instalación e de itinerarios accesibles á pista principal e ao resto de pistas, así como aos espazos deportivos auxiliares (Vestuarios, enfermaría, etc.) e aos espazos para espectadores. Os citados espazos deportivos, auxiliares e para espectadores serán accesibles, cumprirán a normativa nacional, autonómica e local para o efecto. Recoméndase que cumpran os requisitos das Normas UNE de “Accesibilidade”.
 

23. CONDICIÓNS DE PLANIFICACIÓN. CÁLCULO DE NECESIDADES

Para o cálculo de necesidades do nº de pistas de tenis que poden servir a unha determinada poboación, débese considerar o nº de xogadores nunha área de influencia dentro dun radio de 10 km, con tempos de desprazamento en transporte público ou privado non superior a 20 minutos. Inicialmente pódese establecer unha porcentaxe de xogadores do 1% da poboación, se consideramos unha pista por cada 25 xogadores resulta un nº de catro pistas cada 10.000 persoas, descontando as pistas xa dispoñibles para esa poboación. Para unha boa planificación débese considerar a afección e xogadores existentes, os aspectos demográficos e realizar un estudo de viabilidade.

 

24. BIBLIOGRAFÍA BÁSICA

- Regras do tenis 2016. Federación Internacional de Tenis (ITF).
- Regras do tenis en cadeira de rodas 2016. Federación Internacional de Tenis (ITF).
- Programa Oficial “Tennis 10s” da Federación Internacional de Tenis.. 
- Guía de produtos e métodos de ensaio, para pelotas de tenis, superficies clasificadas e pistas recoñecidas, aprobadas pola ITF, 2016.
- Guía de instalacións (ITF).
- Regulamento Técnico da RFET (Versión 2008)
- Normas UNE-EN de “Superficies e Equipamientos deportivos”
- Normas UNE-EN de “Iluminación de instalacións deportivas”
- Normas UNE-EN de “Instalacións para espectadores en instalacións deportivas”
- Normas UNE de “Accesibilidade”